Ulotka: Helicid 20, Kapsułki dojelitowe, twarde
Spis treści
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
HELICID 20, 20 mg kapsułki dojelitowe, twarde
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda kapsułka zawiera 20 mg omeprazolu.
Substancje pomocnicze o znanym działaniu: sacharoza i laktoza.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Kapsułka dojelitowa, twarda.
Twarda żelatynowa kapsułka z czerwonym wieczkiem i jasnobrązowym korpusem, zawierająca peletki w kolorze od białawego do jasnego żółtobrązowego.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Wskazania do stosowania leku Helicid 20 w kapsułkach obejmują:
Zastosowanie u pacjentów dorosłych
- Leczenie owrzodzenia dwunastnicy
- Zapobieganie nawrotom owrzodzenia dwunastnicy
- Leczenie owrzodzenia żołądka
- Zapobieganie nawrotom owrzodzenia żołądka
- W skojarzeniu z odpowiednimi antybiotykami, terapia eradykacyjna Helicobacter pylori (H. pylori) w chorobie wrzodowej
- Leczenie owrzodzeń żołądka i dwunastnicy związanych z przyjmowaniem NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych)
- Zapobieganie powstawaniu owrzodzeń żołądka i dwunastnicy związanych z przyjmowaniem NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych) u pacjentów narażonych na ryzyko ich wystąpienia
- Leczenie refluksowego zapalenia przełyku
- Długoterminowe leczenie podtrzymujące pacjentów po wygojeniu refluksowego zapalenia przełyku
- Leczenie objawowej choroby refluksowej przełyku
- Leczenie zespołu Zollingera-Ellisona
Zastosowanie u dzieci
Dzieci w wieku powyżej 1 roku oraz o masie ciała ≥ 10 kg
- Leczenie refluksowego zapalenia przełyku
- Leczenie objawowe zgagi i zarzucania kwaśnej treści żołądkowej w chorobie refluksowej przełyku
Dzieci i młodzież w wieku powyżej 4 lat
- W skojarzeniu z antybiotykami w leczeniu owrzodzenia dwunastnicy wywołanego przez H. pylori
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dorośli
- Leczenie owrzodzenia dwunastnicy
U pacjentów z czynną chorobą wrzodową dwunastnicy zalecana dawka to 20 mg raz na dobę. U większości pacjentów gojenie następuje w ciągu dwóch tygodni. U pacjentów, u których w tym czasie nie doszło do zagojenia, proces ten zachodzi zwykle podczas kolejnych dwóch tygodni podawania leku. U pacjentów z chorobą wrzodową dwunastnicy oporną na leczenie, zaleca się stosowanie dawki 40 mg raz na dobę, a wygojenie uzyskuje się zwykle w okresie czterech tygodni. - Zapobieganie nawrotom owrzodzenia dwunastnicy
W celu zapobiegania nawrotom owrzodzeń dwunastnicy u pacjentów H. pylori-ujemnych oraz gdy eradykacja H. pylori nie jest możliwa zaleca się stosowanie produktu leczniczego w dawce 20 mg raz na dobę. U niektórych pacjentów wystarczającą może być dawka dobowa 10 mg. W razie niepowodzenia terapii dawka może zostać zwiększona do 40 mg na dobę. - Leczenie owrzodzenia żołądka
Zalecana dawka to 20 mg raz na dobę. U większości pacjentów gojenie następuje w ciągu czterech tygodni. U pacjentów, u których w tym czasie nie doszło do zagojenia, proces ten zachodzi zwykle podczas kolejnych czterech tygodni leczenia. U pacjentów z owrzodzeniem żołądka opornym na leczenie, zalecane jest stosowanie produktu leczniczego w dawce 40 mg raz na dobę, a wygojenie uzyskiwane jest zwykle w okresie ośmiu tygodni. - Zapobieganie nawrotom owrzodzenia żołądka
W celu zapobiegania nawrotom owrzodzenia żołądka u pacjentów z chorobą wrzodową oporną na leczenie zaleca się stosowanie produktu leczniczego w dawce 20 mg raz na dobę. W razie konieczności dawka ta może być zwiększona do 40 mg raz na dobę. - Schematy zalecane w celu eradykacji zakażenia Helicobacter pylori u pacjentów z chorobą wrzodową:
W celu eradykacji zakażenia H. pylori przy wyborze antybiotyków należy uwzględnić indywidualną tolerancję leków przez pacjenta oraz należy kierować się krajowymi, regionalnymi oraz lokalnymi charakterystykami lekooporności, a także wytycznymi dotyczącymi leczenia.- omeprazol 20 mg + klarytromycyna 500 mg + amoksycylina 1000 mg, wszystkie produkty dwa razy na dobę przez jeden tydzień lub
- omeprazol 20 mg + klarytromycyna 250 mg (ewentualnie 500 mg) + metronidazol 400 mg (lub 500 mg lub tynidazol 500 mg), wszystkie produkty dwa razy na dobę przez jeden tydzień lub
- omeprazol 40 mg jeden raz na dobę z amoksycyliną 500 mg oraz metronidazolem 400 mg (lub 500 mg lub tynidazolem 500 mg), obydwa produkty trzy razy na dobę przez jeden tydzień.
W każdym z powyższych schematów leczenia, jeżeli po zakończeniu kuracji u pacjenta utrzymuje się zakażenie H. pylori, leczenie można powtórzyć.
- Leczenie owrzodzenia żołądka i dwunastnicy związanego ze stosowaniem NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych)
W leczeniu owrzodzenia żołądka i dwunastnicy związanego ze stosowaniem NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych) zalecane jest stosowanie produktu leczniczego w dawce 20 mg jeden raz na dobę. U większości pacjentów wygojenie zmian następuje w ciągu czterech tygodni. U pacjentów, u których w tym czasie nie doszło do pełnego wygojenia po wstępnej serii podawania leku, proces ten zachodzi zwykle podczas kolejnych czterech tygodni leczenia. - Zapobieganie powstawaniu owrzodzenia żołądka i dwunastnicy związanego ze stosowaniem NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych) u pacjentów z podwyższonym ryzykiem ich wystąpienia
W profilaktyce owrzodzeń żołądka lub owrzodzeń dwunastnicy związanego ze stosowaniem NLPZ u pacjentów z podwyższonym ryzykiem ich wystąpienia (wiek>60 lat, wcześniejsze występowanie owrzodzenia żołądka i dwunastnicy, wcześniejsze występowanie krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego) zalecana dawka to 20 mg jeden raz na dobę. - Leczenie refluksowego zapalenia przełyku
Zalecana dawka to 20 mg raz na dobę. U większości pacjentów gojenie następuje w ciągu czterech tygodni. U pacjentów, u których nie doszło do zagojenia w czasie pierwszego etapu leczenia, proces ten zwykle zachodzi podczas kolejnych czterech tygodni leczenia. U pacjentów z ciężkim refluksowym zapaleniem przełyku stosuje się dawkę 40 mg raz na dobę, a wygojenie zmian uzyskuje się zwykle w okresie ośmiu tygodni. - Długoterminowe leczenie podtrzymujące u pacjentów z wygojonym refluksowym zapaleniem przełyku
W długotrwałym leczeniu podtrzymującym pacjentów, po wygojeniu refluksowego zapalenia przełyku, zaleca się podawanie produktu leczniczego w dawce 10 mg raz na dobę. W razie konieczności dawkę można zwiększyć do 20-40 mg raz na dobę. - Leczenie objawowej choroby refluksowej przełyku
Zalecana dawka to 20 mg raz na dobę. Ponieważ możliwa jest odpowiednia reakcja na dawkę 10 mg na dobę, wskazane jest rozważenie indywidualnego dostosowania dawkowania. Jeżeli kontrola objawów nie została osiągnięta po czterech tygodniach leczenia produktem leczniczym w dawce 20 mg na dobę, zalecane jest przeprowadzenie dalszych badań diagnostycznych. - Leczenie zespołu Zollingera-Ellisona
U pacjentów z zespołem Zollingera-Ellisona dawkę leku należy dobrać indywidualnie, a leczenie kontynuować dopóki istnieją wskazania kliniczne. Zalecana dawka początkowa omeprazolu wynosi 60 mg na dobę. Skuteczną kontrolę uzyskiwano u wszystkich pacjentów z ciężką postacią choroby oraz niewystarczającą reakcją na inne sposoby leczenia, a u ponad 90% pacjentów skuteczne jest leczenie podtrzymujące dawką z zakresu od 20 mg do 120 mg na dobę. Dawki omeprazolu większe niż 80 mg na dobę należy podawać w dwóch dawkach podzielonych.
Dzieci i młodzież
Dzieci w wieku powyżej 1 roku oraz o masie ciała ≥ 10 kg
Leczenie refluksowego zapalenia przełyku
Leczenie objawowe zgagi oraz zarzucania kwaśnej treści żołądkowej w chorobie refluksowej przełyku
Zalecenia dotyczące dawkowania są następujące:
| Wiek | Masa ciała | Dawkowanie |
|---|---|---|
| ≥1 roku | 10-20 kg | 10 mg raz na dobę. W razie konieczności dawka może zostać zwiększona do 20 mg na dobę. |
| ≥2 lat | >20 kg | 20 mg raz na dobę. W razie konieczności dawka może zostać zwiększona do 40 mg na dobę. |
Refluksowe zapalenie przełyku: Okres leczenia wynosi 4-8 tygodni.
Leczenie objawowe zgagi oraz zarzucania kwaśnej treści żołądkowej w chorobie refluksowej przełyku: Okres leczenia wynosi 2-4 tygodni. Jeżeli kontroli objawów nie uzyskano po 2-4 tygodniach leczenia, pacjent powinien zostać poddany dalszym badaniom diagnostycznym.
Dzieci i młodzież w wieku powyżej 4 lat
Leczenie wrzodów dwunastnicy wywołanych zakażeniem H. pylori
Przy wyborze odpowiedniej terapii skojarzonej mającej na celu eradykację zakażenia H. pylori należy kierować się krajowymi, regionalnymi oraz lokalnymi wytycznymi dotyczącymi lekoporności drobnoustrojów, czasem trwania leczenia (najczęściej 7 dni, lecz niekiedy do 14 dni), a także odpowiednim zastosowaniem środków przeciwbakteryjnych. Leczenie powinno być nadzorowane przez lekarza-specjalistę.
Zalecenia dotyczące dawkowania są następujące:
| Masa ciała | Dawkowanie |
|---|---|
| 15 – 30 kg | Terapia skojarzona z dwoma antybiotykami: omeprazol w dawce 10 mg, amoksycylina w dawce 25 mg/kg masy ciała oraz klarytromycyna w dawce 7,5 mg/kg masy ciała; wszystkie produkty podawane razem dwa razy na dobę przez jeden tydzień. |
| 31 – 40 kg | Terapia skojarzona z dwoma antybiotykami: omeprazol w dawce 20 mg, amoksycylina w dawce 750 mg oraz klarytromycyna w dawce 7,5 mg/kg masy ciała, wszystkie produkty podawane dwa razy na dobę przez jeden tydzień. |
| >40 kg | Terapia skojarzona z dwoma antybiotykami: omeprazol w dawce 20 mg, amoksycylina w dawce 1 g oraz klarytromycyna w dawce 500 mg, wszystkie produkty podawane razem dwa razy na dobę przez jeden tydzień. |
Szczególne grupy pacjentów
- Zaburzenia czynności nerek
Nie jest konieczna zmiana dawkowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (patrz punkt 5.2). - Zaburzenia czynności wątroby
U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby stosowanie dawki dobowej wynoszącej 10-20 mg może być wystarczające (patrz punkt 5.2). - Pacjenci w podeszłym wieku (> 65 lat)
U osób w podeszłym wieku nie jest konieczna zmiana dawkowania (patrz punkt 5.2).
Sposób podawania
Zalecane jest przyjmowanie produktu Helicid 20 w kapsułkach rano, przez połknięcie ich w całości popijając połową szklanki wody. Kapsułek nie wolno żuć ani kruszyć.
Dotyczy pacjentów z zaburzeniami połykania oraz dzieci, które są w stanie pić lub połykać pokarm półpłynny
Pacjent może otworzyć kapsułkę, a zawartość polknąć bezpośrednio, popijając połową szklanki wody lub po jej zmieszaniu z lekko kwaśnym płynem, np. sokiem owocowym lub musem jabłkowym lub po wymieszaniu z wodą niegazowaną. Pacjent powinien zostać pouczony, że zawiesinę należy wypić natychmiast (lub w czasie do 30 minut od przygotowania) oraz że w każdym przypadku zawiesinę należy wymieszać bezpośrednio przed wypiciem, a po jej przyjęciu należy wypić pół szklanki wody.
Ewentualnie pacjenci mogą ssać kapsułkę i polknąć peletki z połową szklanki wody. Powlekanych peletek dojelitowych nie wolno żuć.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną, podstawione benzoimidazole lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.
Omeprazolu, podobnie jak innych leków z grupy inhibitorów pompy protonowej, nie należy podawać jednocześnie z nelfinawirem (patrz punkt 4.5).
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
W przypadku występowania jakichkolwiek niepokojących objawów (np. istotnego niezamierzonego zmniejszenia masy ciała, nawracających wymiotów, utrudnienia połykania, wymiotów krwawych lub smolistego stolca), a także w przypadku podejrzenia lub obecności owrzodzenia żołądka, należy wykluczyć obecność zmian nowotworowych, ponieważ leczenie produktem Helicid 20 może łagodzić objawy i opóźnić rozpoznanie.
Nie zaleca się jednoczesnego podawania atazanawiru oraz inhibitorów pompy protonowej (patrz punkt 4.5). W przypadku, gdy łączne stosowanie atazanawiru oraz inhibitora pompy protonowej jest uznane za nieuniknione zaleca się ścisłą kontrolę kliniczną (np. ocena miana wirusa) w połączeniu ze zwiększeniem dawki atazanawiru do 400 mg z dawką 100 mg rytonawiru; nie należy stosować dawki omeprazolu większej niż 20 mg.
Omeprazol, podobnie jak wszystkie leki hamujące żołądkowe wydzielanie kwasu solnego, może zmniejszać wchłanianie witaminy B12 (cyjanokobalaminy) ze względu na hipo- lub achlorhydrię. Należy brać to pod uwagę u pacjentów ze zmniejszonymi rezerwami ustrojowymi lub z czynnikami ryzyka sprzyjającymi zmniejszeniu wchłaniania witaminy B12 podczas długotrwałego leczenia.
Omeprazol jest inhibitorem izoenzymu CYP2C19. Podczas rozpoczynania oraz kończenia leczenia omeprazolem należy wziąć pod uwagę możliwość interakcji z lekami metabolizowanymi przez izoenzym CYP2C19. Interakcję obserwuje się pomiędzy klopidogrelem i omeprazolem (patrz punkt 4.5). Znaczenie kliniczne tej interakcji nie zostało określone w sposób pewny. Na wszelki wypadek jednak, nie zaleca się równoczesnego stosowania omeprazolu oraz klopidogrelu.
Ciężkie skórne działania niepożądane (ang. severe cutaneous adverse reactions, SCAR), w tym zespół Stevensa-Johnsona (ang. Stevens-Johnson syndrome, SJS), toksyczna rozpływna martwica naskórka (ang. toxic epidermal necrolysis, TEN), reakcja polekowa z eozynofilią i objawami ogólnymi (zespół DRESS) oraz ostra uogólniona osutka krostkowa (ang. acute generalized exanthematous pustulosis, AGEP), które mogą zagrażać życiu lub prowadzić do zgonu, były zgłaszane bardzo rzadko i rzadko, odpowiednio w związku z leczeniem omeprazolem.
Zaburzenia czynności nerek
U pacjentów przyjmujących omeprazol zaobserwowano ostre zapalenie cewkowo-śródmiąższowe nerek (TIN, ang. tubulointerstitial nephritis), mogące wystąpić w dowolnym momencie w trakcie terapii omeprazolem (patrz punkt 4.8). Ostre zapalenie cewkowo-śródmiąższowe nerek może prowadzić do niewydolności nerek.
Jeśli u pacjenta podejrzewa się TIN, należy przerwać stosowanie omeprazolu i niezwłocznie rozpocząć odpowiednie leczenie.
Hipomagnezemia
U pacjentów leczonych inhibitorami pompy protonowej (ang. proton pump inhibitors, PPI), jak omeprazol, przez co najmniej trzy miesiące oraz u większości pacjentów przyjmujących PPI przez rok, odnotowano przypadki występowania ciężkiej hipomagnezemii. Mogą występować ciężkie objawy hipomagnezemii, takie jak zmęczenie, tężyczka, majaczenie, drgawki, zawroty głowy oraz arytmie komorowe, jednakże mogą one rozpocząć się niepostrzeżenie i pozostać niezauważone. U pacjentów najbardziej dotkniętych chorobą, hipomagnezemia zmniejszyła się po uzupełnieniu niedoborów magnezu i odstawieniu inhibitorów pompy protonowej.
U pacjentów, u których przypuszcza się, że leczenie będzie długotrwale lub przyjmujących inhibitory pompy protonowej łącznie z digoksyną lub innymi lekami mogącymi wywołać hipomagnezemię (np. diuretyki), należy rozważyć pomiar stężenia magnezu we krwi przed rozpoczęciem leczenia inhibitorami pompy protonowej oraz okresowe pomiary w trakcie leczenia.
Inhibitory pompy protonowej, szczególnie stosowane w dużych dawkach oraz w długotrwałej terapii (powyżej 1 roku), mogą nieznacznie zwiększać ryzyko występowania złamań kości biodrowej, kości nadgarstka i kręgosłupa, szczególnie u osób w podeszłym wieku lub u pacjentów z innymi rozpoznanymi czynnikami ryzyka. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że inhibitory pompy protonowej mogą zwiększać ogólne ryzyko złamań o 10-40%. Może być to również spowodowane innymi czynnikami ryzyka. Pacjenci z ryzykiem wystąpienia osteoporozy powinni otrzymać opiekę zgodnie z obecnymi wytycznymi klinicznymi oraz powinni przyjmować odpowiednią dawkę witaminy D oraz wapnia.
Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych
Zwiększenie stężenia chromograniny A (CgA) może zakłócać badania wykrywające obecność guzów neuroendokrynnych. Aby tego uniknąć, należy przerwać leczenie produktem Helicid 20 na co najmniej 5 dni przed pomiarem stężenia CgA (patrz punkt 5.1). Jeżeli po pomiarze wstępnym wartości stężenia CgA i gastryny nadle wykraczają poza zakres referencyjny, pomiary należy powtórzyć po 14 dniach od zaprzestania leczenia inhibitorami pompy protonowej.
U niektórych dzieci z chorobami przewlekłymi może być konieczne leczenia długotrwale, chociaż nie jest ono zalecane.
Stosowanie leków z grupy inhibitorów pompy protonowej może prowadzić do niewielkiego zwiększenia ryzyka występowania zakażeń przewodu pokarmowego bakteriami, takimi jak Salmonella i Campylobacter (patrz punkt 5.1).
Podobnie jak w przypadku wszystkich długotrwałych terapii, szczególnie stosowanych przez okres dłuższy niż 1 rok, pacjenci powinni pozostawać pod regularną kontrolą.
Podostra postać skórna tocznia rumieniowatego (SCLE)
Stosowanie inhibitorów pompy protonowej jest związane ze sporadycznym występowaniem SCLE. Jeśli pojawią się zmiany skórne, zwłaszcza w miejscach narażonych na działanie promieni słonecznych, z jednoczesnym bólem stawów, pacjent powinien niezwłocznie poszukać pomocy medycznej, a lekarz powinien rozważyć możliwość przerwania stosowania produktu leczniczego Helicid 20. Wystąpienie SCLE w wyniku wcześniejszego leczenia inhibitorem pompy protonowej może zwiększyć ryzyko SCLE w wyniku leczenia innymi inhibitorami pompy protonowej.
Substancje pomocnicze
Produkt Helicid 20 zawiera sacharozę i laktozę.
Ze względu na zawartość laktozy produkt leczniczy nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Ze względu na zawartość sacharozy pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy, nie powinni przyjmować produktu leczniczego.
Ten produkt leczniczy zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) w kapsułce, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Oddziaływanie omeprazolu na farmakokinetykę innych substancji czynnych
Substancje czynne, których wchłanianie jest zależne od pH
Zmniejszona kwaśność wewnątrz żołądka podczas leczenia omeprazolem może zwiększać lub zmniejszać wchłanianie substancji czynnych, których wchłanianie jest zależne od pH treści żołądkowej.
Nelfinawir, atazanawir
W przypadku podawania w skojarzeniu z omeprazolem stężenia nelfinawiru i atazanawiru w osoczu są zmniejszone.
Jednoczesne podawanie omeprazolu z nelfinawirem jest przeciwwskazane (patrz punkt 4.3). Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 40 mg jeden raz na dobę) powoduje zmniejszenie średniej ekspozycji na nelfinawir o około 40% oraz zmniejszenie średniej ekspozycji na farmakologicznie czynny metabolit M8 o około 75-90%. Interakcja ta może również obejmować hamowanie aktywności izoenzymu CYP2C19.
Nie zaleca się jednoczesnego podawania omeprazolu z atazanawirem (patrz punkt 4.4). Jednoczesne stosowanie omeprazolu (40 mg jeden raz na dobę) oraz atazanawiru w dawce 300 mg/rytonawiru w dawce 100 mg u zdrowych ochotników powodowało zmniejszenie ekspozycji na atazanawir o 75%. Zwiększenie dawki atazanawiru do 400 mg nie kompensuje wpływu omeprazolu na ekspozycję na atazanawir. Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 20 mg jeden raz na dobę) oraz atazanawiru w dawce 400 mg lub rytonawiru w dawce 100 mg u zdrowych ochotników powodowało zmniejszenie ekspozycji na atazanawir o około 30% w porównaniu ze stosowaniem atazanawiru 300 mg/rytonawiru 100 mg jeden raz na dobę.
Digoksyna
Jednoczesne podawanie omeprazolu (w dawce 20 mg na dobę) i digoksyny zdrowym ochotnikom powodowało 10% zwiększenie biodostępności digoksyny. Objawy toksyczności digoksyny były obserwowane rzadko. Jednakże należy zachować ostrożność podczas stosowania omeprazolu w dużych dawkach u osób w podeszłym wieku. W takich przypadkach należy kontrolować terapeutyczne działanie digoksyny.
Klopidogrel
Wyniki badań przeprowadzonych z udziałem zdrowych ochotników wykazały interakcje farmakokinetyczne (PK) /farmakodynamiczne (PD) między klopidogrelem (dawka nasycająca 300 mg/ dawka podtrzymująca 75 mg na dobę) i omeprazolem (80 mg doustnie na dobę) powodujące zmniejszenie narażenia na czynny metabolit klopidogrelu średnio o 46%, i zmniejszenie hamowania maksymalnej (indukowanej ADP) agregacji płytek średnio o 16%. W badaniach obserwacyjnych jak i klinicznych odnotowano niespójne dane dotyczące klinicznych interakcji PK/PD omeprazolu w odniesieniu do ciężkich zdarzeń sercowo-naczyniowych. W celu zachowania ostrożności należy odradzać jednoczesne stosowanie omeprazolu i klopidogrelu (patrz punkt 4.4).
Inne substancje czynne
Wchłanianie pozakonazolu, erlotynibu, ketokonazolu oraz itrakonazolu jest istotnie zmniejszone i z tego względu ich skuteczność kliniczna może być zmniejszona. W odniesieniu do pozakonazolu oraz erlotynibu należy unikać ich jednoczesnego stosowania z omeprazolem.
Substancje czynne metabolizowane przez CYP2C19
Omeprazol jest umiarkowanym inhibitorem CYP2C19, głównego izoenzymu metabolizującego omeprazol. Z tego względu, metabolizm stosowanych jednocześnie substancji czynnych, również metabolizowanych przez CYP2C19, może być zmniejszony, a ogólnoustrojowa ekspozycja na te leki może być zwiększona. Do substancji tych należą między innymi: R-warfaryna oraz inni antagoniści witaminy K, cylostazol, diazepam i fenytoina.
Cylostazol
Omeprazol podawany zdrowym ochotnikom w dawkach 40 mg w badaniu z dawkowaniem w schemacie skrzyżowanym (cross-over) zwiększał Cmax i AUC cylostazolu odpowiednio o 18% i 26%, a jednego z jego głównych metabolitów odpowiednio o 29% oraz 69%.
Fenytoina
Zaleca się kontrolowanie stężenia fenytoiny w osoczu podczas pierwszych dwóch tygodni po rozpoczęciu leczenia omeprazolem oraz, w przypadku dostosowywania dawki fenytoiny, kontrole i dalsze dostosowanie dawki należy przeprowadzić na zakończenie leczenia omeprazolem.
Mechanizm nieznany
Sakwinawir
Jednoczesne podawanie omeprazolu z sakwinawirem/rytonawirem powodowało zwiększenie ekspozycji na sakwinawir o około 70%, natomiast nie zaobserwowano istotnego wpływu na farmakokinetykę omeprazolu.
Tacrolimus
Jednoczesne podawanie omeprazolu może zwiększać stężenie tacrolimusu we krwi.
Oddziaływanie innych substancji czynnych na farmakokinetykę omeprazolu
Substancje czynne hamujące CYP2C19 i/lub CYP3A4, takie jak klarytromycyna i worykonazol, mogą powodować zwiększenie stężenia omeprazolu w osoczu poprzez zmniejszenie jego metabolizmu.
Klarytromycyna
Jednoczesne podawanie klarytromycyny (500 mg dwa razy na dobę) oraz omeprazolu (40 mg jeden raz na dobę) u zdrowych ochotników powodowało zwiększenie średniego stężenia omeprazolu w stanie równowagi (AUC 0-24 h) o ponad 100%. Odpowiednie wartości Cmax i Cmin zwiększyły się odpowiednio o 88% i 161%. Nie ma konieczności dostosowywania dawki omeprazolu w przypadku jego stosowania w skojarzeniu z klarytromycyną.
Worykonazol
Chociaż nie przeprowadzono badań interakcji, przewiduje się, że worykonazol, inhibitor CYP2C19 i CYP3A4, może ponad dwukrotnie zwiększać ekspozycję na omeprazol. W przypadku stosowania skojarzonego z worykonazolem lub innymi silnymi inhibitorami CYP2C19 lub CYP3A4, może być konieczne zmniejszenie dawki omeprazolu.
Ziele dziurawca zwyczajnego
Indukcja enzymów wątrobowych przez dziurawiec zwyczajny lub inne induktory, takie jak ryfampicyna, może powodować zmniejszenie stężenia omeprazolu w osoczu.
Flukonazol
Jednoczesne podawanie flukonazolu (jednorazowo 100 mg doustnie) powodowało zwiększenie ekspozycji na omeprazolu (jednorazowo 20 mg doustnie) u zdrowych ochotników. AUC zwiększyło się o 16%, a okres półtrwania zwiększył się o 27%. Nie ma konieczności dostosowywania dawki omeprazolu w przypadku jego stosowania w skojarzeniu z flukonazolem.
Rolapitant
Rolapitant, inhibitor BCRP (ang. breast cancer resistance protein), może zwiększać ekspozycję na omeprazol (substrat BCRP) nawet o 90%.
4.6 Ciąża i laktacja
Ciaża
Dane dotyczące stosowania omeprazolu u kobiet w ciąży (n > 1000) nie wskazują na działanie szkodliwe omeprazolu na płód. Jednakże, należy zachować ostrożność przepisując omeprazol kobietom w ciąży.
Laktacja
Omeprazol jest wydzielany do mleka kobiecego, jednak w ilościach, które nie powinny wywierać działania farmakologicznego u noworodka przy dawkach terapeutycznych. Można stosować produkt Helicid 20 w okresie karmienia piersią.
Płodność
Nie ma danych dotyczących wpływu omeprazolu na płodność u ludzi. W badaniach przedklinicznych nie wykazano wpływu na płodność.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Nie zaobserwowano niekorzystnego wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Jednakże w przypadku wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zawroty głowy i zaburzenia widzenia (patrz punkt 4.8), należy unikać prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Poniżej wymieniono działania niepożądane związane ze stosowaniem omeprazolu, na podstawie badań klinicznych oraz zgłoszeń po wprowadzeniu do obrotu, pogrupowane według klasy układów i narządów oraz częstości występowania. Częstość występowania określono jako: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
Zaburzenia krwi i układu chłonnego
Rzadko: leukopenia, małopłytkowość.
Bardzo rzadko: agranulocytoza, pancytopenia.
Zaburzenia układu immunologicznego
Rzadko: reakcje nadwrażliwości, np. gorączka, obrzęk naczynioruchowy oraz reakcje anafilaktyczne/anafilaktopodobne.
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
Rzadko: hiponatremia.
Bardzo rzadko: hipomagnezemia (patrz punkt 4.4); ciężka hipomagnezemia może prowadzić do hipokalcemii. Hipomagnezemia może również wiązać się z hipokaliemią.
Częstość nieznana: obniżony poziom magnezu we krwi.
Zaburzenia psychiczne
Rzadko: zaburzenia snu.
Bardzo rzadko: agresja, depresja, omamy, splątanie (szczególnie u pacjentów z chorobami współistniejącymi).
Zaburzenia układu nerwowego
Często: ból głowy.
Niezbyt często: zawroty głowy, parestezje, senność.
Bardzo rzadko: zaburzenia smaku.
Zaburzenia oka
Bardzo rzadko: niewyraźne widzenie.
Zaburzenia ucha i błędnika
Niezbyt często: zawroty głowy.
Zaburzenia oddechowe, klatki piersiowej i śródpiersia
Rzadko: zapalenie oskrzeli.
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: ból brzucha, zaparcia, biegunka, wzdęcia, nudności/wymioty.
Niezbyt często: suchość w jamie ustnej.
Bardzo rzadko: zapalenie jamy ustnej, zapalenie błony śluzowej żołądka, zakażenie przewodu pokarmowego wywołane przez Salmonella i Campylobacter (patrz punkt 4.4).
Częstość nieznana: rzekomobłoniaste zapalenie jelit.
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
Niezbyt często: zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy.
Rzadko: zapalenie wątroby (z żółtaczką lub bez), zaburzenia czynności wątroby.
Bardzo rzadko: encefalopatia wątrobowa u pacjentów z chorobą wątroby, żółtaczka, martwica wątroby, niewydolność wątroby.
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Niezbyt często: zapalenie skóry, świąd, wysypka, pokrzywka.
Rzadko: łysienie, nadmierna potliwość, fotowrażliwość.
Bardzo rzadko: rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczna rozpływna martwica naskórka (patrz punkt 4.4).
Częstość nieznana: ostra uogólniona osutka krostkowa, podostra postać skórna tocznia rumieniowatego (patrz punkt 4.4).
Zaburzenia nerek i dróg moczowych
Bardzo rzadko: śródmiąższowe zapalenie nerek (patrz punkt 4.4).
Zaburzenia układu kostno-mięśniowego i tkanki łącznej
Niezbyt często: złamania kości biodrowej, kości nadgarstka i kręgosłupa (patrz punkt 4.4).
Rzadko: bóle stawów, bóle mięśni.
Bardzo rzadko: śródmiąższowa nefropatia.
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Niezbyt często: złe samopoczucie.
Rzadko: obrzęk obwodowy, zwiększone pocenie.
Badania diagnostyczne
Niezbyt często: zwiększenie stężenia bilirubiny w surowicy, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej w surowicy, zwiększenie aktywności γ-glutamylotranspeptydazy w surowicy, zwiększenie stężenia gastryny w surowicy, zwiększenie masy ciała.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Leki stosowane w chorobie wrzodowej i w chorobie refluksowej przełyku; inhibitory pompy protonowej; kod ATC: A02BC01.
Omeprazol należy do grupy leków zwanych inhibitorami pompy protonowej (PPI). Działa na komórki okładzinowe błony śluzowej żołądka poprzez hamowanie H+, K+-ATP-azy – enzymu odpowiedzialnego za wytwarzanie kwasu solnego w żołądku. W ten sposób omeprazol hamuje zarówno podstawowe, jak i stymulowane wydzielanie kwasu solnego, niezależnie od rodzaju bodźca. Działanie omeprazolu zależy od dawki i zapewnia skuteczną kontrolę wydzielania kwasu solnego.
Wykazano, że omeprazol hamuje wzrost Helicobacter pylori in vitro. Eradykacja H. pylori za pomocą terapii skojarzonej z omeprazolem i antybiotykami prowadzi do szybszego wygojenia wrzodu i dłuższego okresu bez nawrotów choroby w porównaniu z monoterapią.
W jednym badaniu klinicznym z udziałem pacjentów z chorobą refluksową przełyku (GERD) i erozyjnym zapaleniem przełyku, stosowanie inhibitorów pompy protonowej wiązało się ze zwiększonym ryzykiem zakażenia przewodu pokarmowego wywołanego przez Salmonella i Campylobacter w porównaniu z leczeniem zachowawczym lub brakiem leczenia.
Podczas leczenia inhibitorami pompy protonowej zwiększa się stężenie chromograniny A (CgA) ze względu na zmniejszenie kwasowości soku żołądkowego. Zwiększone stężenie CgA może utrudniać diagnostykę guzów neuroendokrynnych (patrz punkt 4.4).
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie i dystrybucja
Omeprazol jest kwasem labilnym i jest podawany w postaci tabletek lub kapsułek dojelitowych. Wchłanianie jest szybkie, a Cmax osiągane jest w ciągu 0,5-3,5 godziny. Biodostępność po podaniu pojedynczej dawki doustnej wynosi około 35%. Po wielokrotnym podawaniu doustnym biodostępność zwiększa się do około 60%. Wiązanie z białkami osocza wynosi około 95%.
Metabolizm i wydalanie
Omeprazol jest metabolizowany głównie w wątrobie przez izoenzym CYP2C19, w wyniku czego powstają hydroksyomeprazol i karboksyomeprazol, które nie mają znaczącego wpływu na wydzielanie kwasu solnego. Pozostała część jest metabolizowana przez CYP3A4 do sulfo-omeprazolu (sulfidonu), który również nie wpływa na wydzielanie kwasu solnego. Około 80% podanej doustnie dawki jest wydalane z moczem w postaci metabolitów, reszta z kałem, głównie w postaci metabolitów powstałych w wyniku metabolizmu z udziałem CYP3A4. Pozostała część jest wydalana z moczem w postaci niezmienionej.
Szczególne grupy pacjentów
U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby klirens omeprazolu jest zmniejszony, co prowadzi do zwiększenia AUC. Nie ma konieczności dostosowywania dawkowania.
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek klirens omeprazolu jest zmniejszony, co prowadzi do zwiększenia AUC. Nie ma konieczności dostosowywania dawkowania.
U osób w podeszłym wieku (71-80 lat) klirens metaboliczny jest nieznacznie zmniejszony, a biodostępność zwiększona. Nie ma konieczności dostosowywania dawkowania.
W badaniach farmakokinetyki u dzieci w wieku od 1 do 16 lat wykazano podobne profile stężeń w osoczu jak u dorosłych.
5.3 Dane przedkliniczne
W badaniach toksykologicznych nie wykazano zagrożeń dla ludzi w oparciu o konwencjonalne badania toksyczności, genotoksyczności i rakotwórczości.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Substancje pomocnicze w peletkach: sacharoza, kroskarmeloza sodowa (typ A), metakrylanu kopolimer (typ C), hydroksypropyloceluloza, kwas winowy, talk, glikol propylenowy, makrogol 6000, dwutlenek tytanu (E 171), hydroksypropylometyloceluloza.
Substancje pomocnicze w otoczce kapsułki: żelatyna, erytrozyna (E 127), żółcień chinolinowa (E 104), tytanu dwutlenek (E 171).
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Brak istotnych informacji.
6.3 Okres ważności
3 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności dotyczące przechowywania
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed wilgocią.
6.5 Rodzaj opakowania i wielkość opakowania
Blister z folii z PVC/PVDC i folii aluminiowej. Opakowania zawierają 7, 14, 15, 28, 30, 56, 60, 90 lub 100 kapsułek.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Inne informacje
Nie dotyczy.
7. POSIADACZE POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
KRKA, d.d., Novo mesto, Šmarješka cesta 6, 8501 Novo mesto, Słowenia
8. NUMER(Y) POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Helicid 20, 20 mg kapsułki dojelitowe, twarde
Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 21603
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU / DATA ODNOWIENIA POZWOLENIA
Data pierwszego pozwolenia: 2002-04-19
Data odnowienia pozwolenia: 2021-05-27
10. DATA ZATWIERDZENIA TEKSTU CHARAKTERYSTYKI
2024-02-28
11. DATA OSTATNIEJ REWIZJI TEKSTU
2024-02-28
