Yaz, Tabletki powlekane

Ulotka: Yaz, Tabletki powlekane

Spis treści

1. Nazwa produktu leczniczego

Yaz, 0,02 mg + 3,0 mg, tabletki powlekane

2. Skład jakościowy i ilościowy

24 jasnoróżowe tabletki powlekane:
Każda tabletka powlekana zawiera 0,02 mg etynyloestradiolu (Ethinylestradiolum) (w postaci etynyloestradiolu klartatu betadeksu) i 3,0 mg drospirenonu (Drospirenonum).
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza 46 mg (w postaci laktozy jednowodnej 48,18 mg).

4 białe tabletki powlekane (placebo):
Tabletki nie zawierają substancji czynnych.
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza 22 mg (w postaci laktozy jednowodnej 23,21 mg).

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

3. Postać farmaceutyczna

Tabletka powlekana

Tabletki zawierające substancje czynne są jasnoróżowe, okrągle, dwustronnie wypukłe, po jednej stronie oznaczone literami „DS” wpisanymi w sześciokąt foremny.

Tabletki placebo są białe, okrągle, dwustronnie wypukłe, po jednej stronie oznaczone literami „DP” wpisanymi w sześciokąt foremny.

4. Szczegółowe dane kliniczne

4.1 Wskazania do stosowania

Antykoncepcja doustna.

Decyzja o przepisaniu produktu leczniczego Yaz powinna zostać podjęta na podstawie indywidualnej oceny czynników ryzyka u kobiety, zwłaszcza ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej oraz ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej związanego ze stosowaniem produktu leczniczego Yaz w odniesieniu do innych złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych (patrz punkty 4.3 oraz 4.4).

4.2 Dawkowanie i sposób podawania

Sposób podawania: Podanie doustne.

Dawkowanie

Jak stosować produkt leczniczy Yaz

Tabletki należy przyjmować codziennie, mniej więcej o tej samej porze dnia, w kolejności wskazanej na opakowaniu, popijając w razie potrzeby niewielką ilością płynu. Należy przyjmować jedną tabletkę na dobę przez 28 kolejnych dni. Każde kolejne opakowanie należy rozpoczynać następnego dnia po przyjęciu ostatniej tabletki z poprzedniego opakowania. Krwawienie z odstawienia występuje zwykle po 2 do 3 dniach od rozpoczęcia stosowania tabletek placebo (ostatni rząd tabletek) i może nie zakończyć się do czasu rozpoczęcia kolejnego opakowania.

Jak rozpocząć stosowanie produktu leczniczego Yaz

Jeżeli w ostatnim miesiącu pacjentka nie stosowała żadnych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych
Przyjmowanie tabletek należy rozpocząć w 1. dniu naturalnego cyklu kobiety (tj. w pierwszym dniu krwawienia miesiączkowego).
Zmiana z innego złożonego produktu antykoncepcyjnego (złożony doustny produkt antykoncepcyjny, system terapeutyczny dopochwowy lub system transdermalny)
Kobieta powinna rozpocząć przyjmowanie produktu leczniczego Yaz następnego dnia po przyjęciu ostatniej tabletki zawierającej substancję czynną poprzedniego złożonego produktu antykoncepcyjnego, ale nie później niż następnego dnia po zakończeniu przerwy lub po przyjęciu tabletek placebo poprzedniego złożonego produktu antykoncepcyjnego. W przypadku stosowania systemu terapeutycznego dopochwowego lub systemu transdermalnego, przyjmowanie produktu leczniczego Yaz zaleca się rozpocząć w dniu usunięcia systemu, ale nie później niż w dniu, w którym należałoby zastosować kolejny system.
Zmiana z produktu zawierającego wyłącznie progestagen (minitabletka, wstrzyknięcie, implant) lub systemu terapeutycznego domacicznego uwalniającego progestagen (IUS)
Kobieta przyjmująca minitabletkę może przejść na stosowanie produktu leczniczego Yaz w dowolnym dniu cyklu (w przypadku implantu lub IUS w dniu ich usunięcia, w przypadku produktu leczniczego stosowanego we wstrzyknięciach – w chwili, gdy powinno zostać wykonane następne wstrzyknięcie). We wszystkich tych przypadkach zaleca się stosowanie dodatkowo antykoncepcji mechanicznej przez pierwszych 7 dni przyjmowania tabletek produktu leczniczego Yaz.
Po poronieniu w pierwszym trymestrze ciąży
Kobieta może od razu rozpocząć przyjmowanie produktu leczniczego Yaz. W takim przypadku nie jest konieczne stosowanie dodatkowych metod antykoncepcyjnych.
Po porodzie lub poronieniu w drugim trymestrze ciąży
Należy poinformować kobietę, że przyjmowanie tabletek trzeba rozpocząć od 21 do 28 dni po porodzie lub poronieniu w drugim trymestrze ciąży. W przypadku późniejszego rozpoczęcia stosowania tabletek należy poinformować kobietę o konieczności stosowania dodatkowo mechanicznej metody antykoncepcji przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek. Jeśli doszło do stosunku, przed rozpoczęciem przyjmowania złożonego doustnego produktu antykoncepcyjnego należy upewnić się, że pacjentka nie jest w ciąży lub odczekać do wystąpienia pierwszego krwawienia miesiączkowego.
Kobiety karmiące piersią, patrz punkt 4.6.

Postępowanie w przypadku pominięcia tabletek
Pominięcie tabletek placebo z ostatniego (czwartego) rzędu blistra można zignorować. Należy je jednak wyrzucić, aby uniknąć niezamierzonego wydłużenia okresu stosowania tabletek placebo.
Poniższe zalecenia dotyczą tylko pominięcia tabletek zawierających substancje czynne:

Jeżeli od czasu planowego przyjęcia tabletki upłynęło mniej niż 24 godziny, skuteczność ochrony antykoncepcyjnej nie ulega zmniejszeniu. Kobieta powinna przyjąć tabletkę jak najszybciej po przypomnieniu sobie o pominięciu tabletki, a kolejne tabletki powinna przyjmować o zwykłej porze.

Jeżeli od czasu planowego przyjęcia tabletki upłynęło więcej niż 24 godziny, skuteczność ochrony antykoncepcyjnej może być zmniejszona. W takim przypadku należy postępować zgodnie z następującymi dwiema podstawowymi zasadami:

zalecana przerwa w przyjmowaniu tabletek to 4 dni, nigdy nie należy przerywać stosowania tabletek na dłużej niż 7 dni
odpowiednie hamowanie osi podwzgórzowo-przysadkowo-jajnikowej następuje po 7 dniach ciągłego przyjmowania tabletek.

Zgodnie ze wspomnianymi zasadami w codziennej praktyce lekarskiej można udzielać następujących informacji na temat zażywania tabletek:

Dzień 1. do 7.
Po przypomnieniu o pominiętej dawce, należy natychmiast przyjąć ostatnią zapomnianą tabletkę, nawet jeżeli oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy przyjmować o zwykłej porze. Ponadto przez następne 7 dni należy dodatkowo stosować mechaniczną metodę antykoncepcji, np. prezerwatywy. Jeżeli w ciągu 7 poprzedzających dni doszło do stosunku, należy uwzględnić możliwość zajścia w ciążę. Im więcej pominięto tabletek i im mniej czasu minęło od okresu stosowania tabletek placebo, tym większe jest ryzyko zajścia w ciążę.
Dzień 8. do 14.
Po przypomnieniu o pominiętej dawce, należy natychmiast przyjąć ostatnią zapomnianą tabletkę, nawet jeżeli oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy przyjmować o zwykłej porze. Jeżeli w ciągu 7 dni przed pominięciem tabletki stosowano właściwe dawkowanie, nie ma konieczności stosowania dodatkowych metod antykoncepcyjnych. Jednakże, jeżeli pominięto więcej niż 1 dawkę, kobieta powinna zostać poinformowana o konieczności stosowania przez 7 dni dodatkowej metody antykoncepcji.
Dzień 15. do 24.
Istnieje znaczne ryzyko zmniejszenia skuteczności metody ze względu na zbliżający się okres stosowania tabletek placebo. Jednak odpowiednio dostosowując schemat dawkowania, można zapobiec zmniejszeniu skuteczności antykoncepcyjnej. Zastosowanie jednej z dwóch opcji przedstawionych poniżej sprawia, że nie ma konieczności stosowania dodatkowych metod antykoncepcyjnych, pod warunkiem, że przez 7 dni poprzedzających pominięcie tabletki, stosowano właściwe dawkowanie. W przeciwnym razie kobieta powinna postępować zgodnie z pierwszą z dwóch wymienionych opcji oraz przez 7 kolejnych dni stosować dodatkową metodę antykoncepcji.
1. Po przypomnieniu sobie o pominiętej dawce, należy natychmiast przyjąć ostatnią zapomnianą tabletkę, nawet jeżeli oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy przyjmować o zwykłej porze aż do wyczerpania tabletek zawierających substancje czynne. Należy pominąć 4 tabletki placebo z ostatniego rzędu i bezpośrednio rozpocząć następne opakowanie. Do czasu zakończenia stosowania tabletek zawierających substancje czynne z drugiego opakowania zwykle nie występuje krwawienie z odstawienia, niemniej jednak może wystąpić płamienie lub krwawienie śródcykliczne.
2. Kobietę można także poinformować o możliwości zaprzestania przyjmowania tabletek z bieżącego opakowania. Następnie, do 4 dni kobieta powinna przyjąć tabletki placebo z ostatniego rzędu, wliczając dni, w których pomingła przyjmowanie tabletek, a następnie rozpocząć nowy blister.

Jeżeli kobieta pomingła tabletki, a w okresie stosowania tabletek placebo nie występuje krwawienie z odstawienia, należy uwzględnić możliwość zajścia w ciążę.

Zalecenia w przypadku wystąpienia zaburzeń żołądka i jelit
W przypadku ciężkich zaburzeń żołądka i jelit (np. wymioty, biegunka) wchłanianie może nie być całkowite i należy stosować dodatkowe metody antykoncepcyjne.
Jeżeli w ciągu 3 do 4 godzin po przyjęciu tabletki zawierającej substancje czynne wystąpiły wymioty, należy jak najszybciej przyjąć kolejną (dodatkową) tabletkę zawierającą substancje czynne. Dodatkowa tabletka powinna zostać przyjęta przed upływem 24 godzin od zwykłego czasu stosowania. Jeżeli upłynie ponad 24 godziny, należy uwzględnić zalecenia dotyczące pominięcia dawek, przedstawione w punkcie 4.2 „Postępowanie w przypadku pominięcia tabletek”. Jeżeli kobieta nie chce zmieniać dotychczasowego schematu dawkowania, powinna przyjąć dodatkową(-e) tabletkę(i) z nowego opakowania.

Jak przesunąć dzień wystąpienia krwawienia z odstawienia
Aby opóźnić dzień wystąpienia krwawienia z odstawienia, należy pominąć tabletki placebo z aktualnego opakowania i rozpocząć bezpośrednio stosowanie tabletek z kolejnego opakowania produktu leczniczego Yaz. Wydłużenie okresu do wystąpienia krwawienia może trwać według potrzeby nawet do zakończenia przyjmowania tabletek zawierających substancje czynne z drugiego opakowania. W czasie wydłużonego cyklu może wystąpić niewielkie krwawienie lub planienie śródcykliczne. Regularne przyjmowanie produktu leczniczego Yaz należy wznowić po okresie stosowania tabletek placebo.
Aby zmienić dzień wystąpienia krwawienia z odstawienia na inny dzień tygodnia niż w aktualnie stosowanym schemacie dawkowania, można zalecić skrócenie najbliższego okresu przyjmowania tabletek placebo o dowolną liczbę dni. Im krótsza przerwa, tym większe jest prawdopodobieństwo, że nie wystąpi krwawienie z odstawienia, natomiast w trakcie przyjmowania tabletek z kolejnego opakowania może wystąpić krwawienie i planienie śródcykliczne (podobnie jak w przypadku opóźnienia krwawienia z odstawienia).

Dodatkowe informacje dotyczące szczególnych populacji

Dzieci i młodzież
Produkt leczniczy Yaz jest wskazany tylko po rozpoczęciu miesiączkowania.

Pacjentki w podeszłym wieku
Produkt leczniczy Yaz nie jest wskazany do stosowania po menopauzie.

Pacjentki z zaburzeniami czynności wątroby
Produkt leczniczy Yaz jest przeciwwskazany u kobiet z ciężkimi chorobami wątroby. Patrz także punkty 4.3 oraz 5.2.

Pacjentki w zaburzeniami czynności nerek
Produkt leczniczy Yaz jest przeciwwskazany u kobiet z ciężką niewydolnością nerek lub ostrą niewydolnością nerek. Patrz także punkty 4.3 oraz 5.2.

4.3 Przeciwwskazania

Złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych nie należy stosować w następujących przypadkach. Jeżeli którakolwiek z podanych chorób wystąpi po raz pierwszy podczas stosowania złożonego doustnego produktu antykoncepcyjnego, należy natychmiast przerwać jego przyjmowanie.

Nadwrażliwość na substancje czynne lub którakolwiek substancję pomocniczą (wymienioną w punkcie 6.1).
Występowanie lub ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ang. venous thromboembolism, VTE)
- Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa – czynna (leczona przeciwzakrzepowymi produktami leczniczymi) lub przebyta żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, np. zakrzepica żył głębokich (ang. deep venous thrombosis, DVT), zatorowość płucna (ang. pulmonary embolism, PE).
- Znana dziedziczna lub nabyta predyspozycja do występowania żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej np. oporność na aktywowane białko C (ang. activated protein C, APC) (w tym czynnik V Leiden) niedobór antytrombiny III, niedobór białka C, niedobór białka S.
- Rozległy zabieg operacyjny związany z długotrwałym unieruchomieniem (patrz punkt 4.4).
- Wysokie ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej wskutek występowania wielu czynników ryzyka (patrz punkt 4.4).
Występowanie lub ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (ang. arterial thromboembolism, ATE)
- Tętnicze zaburzenia zakrzepowo-zatorowe – czynne (np. zawal mięśnia sercowego) lub objawy prodromalne (np. dławica piersiowa)
- Choroby naczyń mózgowych – czynny udar, przebyty udar lub objawy prodromalne w wywiadzie (np. przemijający napad niedokrwiemy, ang. transient ischaemic attack, TIA)
- Stwierdzona dziedziczna lub nabyta skłonność do występowania tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych np. hiperhomocysteinemia i obecność przeciwciał antyfosfolipidowych (przeciwciała antykardiolipinowe, antykoagulant toczniowy)
- Migrena z ogniskowymi objawami neurologicznymi w wywiadzie
- Wysokie ryzyko zaburzeń zakrzepowo-zatorowych tętnic z powodu występowania wielu czynników ryzyka (patrz punkt 4.4) lub występowania jednego z poważnych czynników ryzyka, takich jak:
  - cukrzyca z powikłaniami naczyniowymi
  - ciężkie nadciśnienie tętnicze
  - ciężka dyslipoproteinemia
Aktualna lub przebyta ciężka choroba wątroby (do momentu powrotu wyników prób czynnościowych wątroby do prawidłowych wartości).
Ciężka lub ostra niewydolność nerek.
Aktualne lub przebyte łagodne bądź złośliwe nowotwory wątroby.
Wystąpienie lub podejrzenie wystąpienia złośliwych nowotworów zależnych od steroidowych hormonów płciowych (np. newotworów narządów płciowych lub piersi).
Krwawienie z dróg rodnych o nieustalonej etiologii.

Stosowanie produktu leczniczego Yaz jest przeciwskazane z produktami leczniczymi zawierającymi ombitaswir z partytaprewirem i rytonawirem, dazabuwir, z produktami leczniczymi zawierającymi glekaprewir z piłrentaswirem oraz sofosbuwir z welpataswirem i woksylaprewirem (patrz punkt 4.5).

4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania

Ostrzeżenia
Jeśli występuje którykolwiek z poniższych stanów lub czynników ryzyka, należy omówić z pacjentką zasadność stosowania produktu leczniczego Yaz. W razie pogorszenia lub wystąpienia po raz pierwszy któregokolwiek z wymienionych stanów lub czynników ryzyka kobieta powinna zgłosić się do lekarza prowadzącego, który zadecyduje, czy konieczne jest przerwanie stosowania produktu leczniczego Yaz.

W przypadku podejrzenia lub potwierdzenia żylnych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych bądź tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych, powinno się zaprzestać stosowania złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych. Jeśli pacjentka rozpoczęła terapię przeciwzakrzepowymi produktami leczniczymi, powinna zastosować inną metodę antykoncepcji, ze względu na ryzyko teratogennego działania przeciwzakrzepowych produktów leczniczych (kumaryny).

Zaburzenia krążenia

Ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Stosowanie jakichkolwiek złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych wiąże się ze zwiększonym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w porównaniu do sytuacji, gdy terapia nie jest stosowana. Stosowanie produktów zawierających lewonorgestrel, norgestimat lub noretisteron jest związane z najmniejszym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Stosowanie innych produktów, takich jak produkt leczniczy Yaz może być związane z dwukrotnie większym ryzykiem. Decyzja o zastosowaniu produktu spoza grupy najmniejszego ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej powinna zostać podjęta wyłącznie po rozmowie z pacjentką, w celu upewnienia się, że rozumie ona ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej związane z produktem leczniczym Yaz, jak obecne czynniki ryzyka wpływają na to ryzyko oraz, że ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej jest największe w pierwszym roku stosowania. Istnieją pewne dowody, świadczące, że ryzyko zwiększa się, gdy złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne są przyjmowane ponownie po przerwie w stosowaniu wynoszącej 4 tygodnie lub więcej.

U około 2 na 10 000 kobiet, które nie stosują złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych i nie są w ciąży, w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Jakkolwiek, ryzyko to może być znacznie wyższe, w zależności od czynników ryzyka występujących u danej pacjentki (patrz poniżej).

Szacuje się¹, że spośród 10 000 kobiet, które stosują złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne zawierające drospirenon, u około 9 do 12 kobiet w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, w porównaniu do około 6² kobiet stosujących złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne zawierające lewonorgestrel.
W obydwu sytuacjach, liczba przypadków żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przypadających na okres roku jest mniejsza niż oczekiwana liczba przypadków u kobiet w ciąży lub w okresie poporodowym.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa może być śmiertelna w 1-2% przypadków.

¹ Częstość została oszacowana na podstawie wszystkich dostępnych danych epidemiologicznych, z wykorzystaniem relatywnego ryzyka dla różnych produktów leczniczych w porównaniu do złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawierających lewonorgestrel.

² Punkt środkowy z zakresu od 5 do 7 na 10 000 kobiet w okresie roku, w oparciu o relatywne ryzyko wynoszące około 2,3 do 3,6 dla złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawierających lewonorgestrel w porównaniu do sytuacji, gdy terapia nie jest stosowana.

U pacjentek stosujących złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne niezwykle rzadko zgłaszano przypadki zakrzepicy w innych naczyniach krwionośnych, np. wątrobowych, krezkowych, nerkowych lub w żylach i tętnicach siatkówki.

text

Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Ryzyko żylnych powikłań zakrzepowo-zatorowych u pacjentek stosujących złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne może znacząco wzrosnąć w przypadku występowania dodatkowych czynników ryzyka, szczególnie, jeśli występuje kilka czynników ryzyka jednocześnie (patrz tabela).

Stosowanie produktu leczniczego Yaz jest przeciwwskazane, jeśli u pacjentki występuje jednocześnie kilka czynników ryzyka, zwiększających ryzyko zakrzepicy żylnej (patrz punkt 4.3). Jeśli u kobiety wstępuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest większe niż suma pojedynczych czynników – w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy przepisywać złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych (patrz punkt 4.3).

Tabela: Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Czynnik ryzyka	Uwagi
Otyłość (wskaźnik masy ciała (BMI) powyżej 30 kg/m²)	Ryzyko istotnie zwiększa się ze wzrostem BMI. Jest to szczególnie istotne do oceny, jeśli występują również inne czynniki ryzyka.
Długotrwale unieruchomienie, rozległy zabieg operacyjny, jakikolwiek zabieg operacyjny w obrębie kończyn dolnych lub miednicy, zabieg neurochirurgiczny lub poważny uraz Uwaga: tymczasowe unieruchomienie, w tym podróż samolotem >4 godzin może również stanowić czynnik ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, szczególnie u kobiet ze współistniejącymi innymi czynnikami ryzyka.	W powyższych sytuacjach zaleca się przerwanie stosowania plastrów/tabletek/systemu dopochwowego na co najmniej 4 tygodnie przed planowanym zabiegiem chirurgicznym i nie wznawianie stosowania produktu leczniczego przed upływem dwóch tygodni od czasu powrotu do sprawności ruchowej. Należy stosować inną metodę antykoncepcji, aby uniknąć niezamierzonego zajścia w ciążę. Należy rozważyć leczenie przeciwzakrzepowe, jeśli stosowania produktu leczniczego Yaz nie przerwano odpowiednio wcześnie.
Dodatni wywiad rodzinny (występowanie żylnych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych u rodzeństwa bądź rodziców, szczególnie w stosunkowo młodym wieku, np. przed 50 rokiem życia).	Jeśli podejrzewa się predyspozycję genetyczną, przed podjęciem decyzji o stosowaniu złożonego hormonalnego produktu antykoncepcyjnego kobieta powinna zostać skierowana na konsultację u specjalisty.
Inne schorzenia związane z żylną chorobą zakrzepowo-zatorową	Nowotwór, toczeń rumieniowany układowy, zespół hemolityczno-mocznicowy, przewlekle zapalne choroby jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego) oraz niedokrwistość sierpowatokrwinkowa.
Wiek	Szczególnie w wieku powyżej 35 lat

Nie osiągnięto konsensusu, co do możliwej roli żylaków oraz zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych na wystąpienie lub progresję żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Należy uwzględnić zwiększone ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej w ciąży oraz w szczególności w 6-tygodniowym okresie poporodowym („Ciąża i laktacja” patrz punkt 4.6).

Objawy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości plucnej)
Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następujących objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne.

Objawy zakrzepicy żył głębokich (ang. deep vein thrombosis, DVT) mogą obejmować:

obrzęk nogi i (lub) stopy lub obrzęk wzdłuż żyły w nodze;
ból lub tkliwość w nodze, które mogą być odczuwane wyłącznie w czasie stania lub chodzenia;
zwiększona temperatura w zmienionej chorobowo nodze; czerwona lub przebarwiona skóra nogi.

Objawy zatorowości plucnej (ang. pulmonary embolism, PE) mogą obejmować:

nagły napad niewyjaśnionego spłycenia oddechu lub przyspieszenia oddechu;
nagły napad kaszlu, który może być połączony z krwiopluciem;
ostry ból w klatce piersiowej;
ciężkie zamroczenie lub zawroty głowy;
przyspieszone lub nieregularne bicie serca.

Niektóre z tych objawów (np. „spłycenie oddechu”, „kaszel”) są niespecyficzne i mogą być niepoprawnie zinterpretowane jako występujące częściej lub mniej poważne stany (np. zakażenia układu oddechowego).

Inne objawy zamknięcia naczyń mogą obejmować: nagły ból, obrzęk oraz lekko niebieskie przebarwienie kończyn.

Jeżeli zamkniecie naczynia wystąpi w oku, objawy mogą obejmować bezbolesne zaburzenia widzenia, które mogą przekształcić się w utratę widzenia. W niektórych przypadkach utrata widzenia może nastąpić niemal natychmiast.

Ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Badania epidemiologiczne wykazały związek pomiędzy stosowaniem hormonalnych produktów antykoncepcyjnych, a zwiększonym ryzykiem tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (zawału mięśnia sercowego) lub incydentów naczyniowo-mózgowych (np. przemijającego napadu niedokrwiennego, udaru). Przypadki tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych mogą być śmiertelne.

Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Ryzyko wystąpienia tętniczych powikłań zakrzepowo-zatorowych lub napadów naczyniowo-mózgowych u pacjentek stosujących złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne jest zwiększone u kobiet, u których występują czynniki ryzyka (patrz poniżej). Stosowanie produktu leczniczego Yaz jest przeciwwskazane, jeśli u pacjentki występuje jednocześnie kilka czynników ryzyka, zwiększających ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych lub występuje jeden z poważnych czynników ryzyka (patrz punkt 4.3). Jeśli u kobiety występuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest większe niż suma pojedynczych czynników – w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy przepisywać złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych.

Tabela: Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Czynnik ryzyka	Uwagi
Wiek	Szczególnie w wieku powyżej 35 lat
Palenie	Kobiety powinny zostać poinformowane o konieczności zaprzestania palenia, jeśli stosują złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne. Kobiety w wieku powyżej 35 lat, które nie zaprzestają palenia, powinny stosować inną metodę antykoncepcji.
Otyłość (wskaźnik masy ciała (BMI) powyżej 30 kg/m²)	Ryzyko istotnie zwiększa się ze wzrostem BMI. Jest to szczególnie istotne do oceny, jeśli występują również inne czynniki ryzyka.
Nadciśnienie tętnicze	Stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych jest przeciwwskazane u kobiet z ciężkim nadciśnieniem tętniczym. W przypadku występowania nadciśnienia tętniczego lub chorób naczyń (np. nadciśnienia tętniczego związanego z cukrzycą) należy rozważyć stosowanie innych metod antykoncepcji.
Migrena	Stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych jest przeciwwskazane u kobiet z migreną z ogniskowymi objawami neurologicznymi. U kobiet z migreną bez ogniskowych objawów neurologicznych, szczególnie w wieku powyżej 35 lat, należy rozważyć stosowanie innych metod antykoncepcji.
Zaburzenia krzepnięcia (np. dysfibrinogenemia, niedobór białek krzepnięcia, trombofilia).	Stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych może dodatkowo zwiększać ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych.
Zaburzenia lipidowe	Kobiety z nieprawidłowym profilem lipidowym (np. dyslipoproteinemia) lub z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku dyslipoproteinemii powinny być starannie monitorowane, jeśli decydują się na stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych. Stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych jest przeciwwskazane u kobiet z ciężką dyslipoproteinemią.
Cukrzyca	U kobiet z cukrzycą stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych może zwiększać ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych. Stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych jest przeciwwskazane u kobiet z cukrzycą z powikłaniami naczyniowymi.
Choroby serca	Stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych jest przeciwwskazane u kobiet z wieloma chorobami serca, zwiększającymi ryzyko zdarzeń zakrzepowo-zatorowych tętnic, np. choroby zastawek serca, migotanie przedsionków.

Objawy tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następujących objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne.

Objawy zawału mięśnia sercowego mogą obejmować:

ból, uczucie dyskomfortu, ucisku, ciężkości, uczucie ściskania lub pełności w klatce piersiowej, ramieniu lub za mostkiem;
dyskomfort promieniujący do pleców, szczęki, gardła, ramienia, żołądka;
uczucie pełności, niestrawności lub uczucie dławienia;
nadmierna potliwość, nudności, wymioty lub zawroty głowy;
skrajne osłabienie, niepokój lub duszność;
szybkie lub nieregularne bicie serca.

Objawy udaru mogą obejmować:

nagłe osłabienie lub drętwienie twarzy, kończyn lub nogi, szczególnie po jednej stronie ciała;
nagłe zaburzenia widzenia, w tym utratę widzenia w jednym lub obu oczach;
nagłe zaburzenia mowy lub trudności w rozumieniu mowy;
nagły silny ból głowy o nieznanej przyczynie;
nagłe zaburzenia chodu, zawroty głowy, utrata równowagi lub koordynacji;
nagła utrata przytomności lub dezorientacja.

Objawy zakrzepicy żył wątrobowych mogą obejmować:

objawy mogą być niespecyficzne i obejmować ból brzucha (w nadbrzuszu), złe samopoczucie, wymioty.

Nowotwory
U kobiet stosujących złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne stwierdzono nieznacznie zwiększone ryzyko raka piersi. Ryzyko to stopniowo zmniejsza się w ciągu 10 lat od zaprzestania stosowania tych produktów. Ponieważ rak piersi jest rzadki u kobiet w wieku poniżej 40 lat, nadwyżka zachorowań jest niewielka w stosunku do całkowitego ryzyka raka piersi. Badania nie dostarczyły dowodów na związek przyczynowy. U kobiet, u których w przeszłości występował rak piersi i które stosowały złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne, odnotowano nieco gorsze rokowanie.

Wykazano, że stosowanie niektórych złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych wiąże się ze zwiększonym ryzykiem raka szyjki macicy. Nie jest jasne, w jakim stopniu na wyniki te miały wpływ czynniki zakłócające, takie jak wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) lub zachowania seksualne.

W badaniach epidemiologicznych dotyczących stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych stwierdzono również zarówno zwiększone, jak i zmniejszone względne ryzyko rozwoju innych nowotworów (np. raka wątroby).
Inne stany
- Pacjentki z hipertriglicerydemią lub dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku hipertriglicerydemii mogą być narażone na zwiększone ryzyko wystąpienia zapalenia trzustki podczas stosowania złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych.
- U wielu kobiet stosujących złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne może występować niewielki wzrost ciśnienia tętniczego krwi, u niewielkiej liczby kobiet może wystąpić istotny klinicznie wzrost ciśnienia. Dokładny mechanizm nie jest znany. W przypadku wystąpienia utrwalonego, klinicznie istotnego podwyższenia ciśnienia tętniczego podczas stosowania złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych, należy rozważyć ich odstawienie i wdrożenie leczenia nadciśnienia tętniczego. W razie uzyskania odpowiednich wartości ciśnienia tętniczego w wyniku leczenia przeciwnadciśnieniowego, można kontynuować stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych.
- Podczas stosowania złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych mogą występować lub nasilać się następujące schorzenia, chociaż nie udowodniono ich związku ze stosowaniem tych produktów: żółtaczka i (lub) świąd związany z zastojem żółci; powstawanie kamieni żółciowych; porfiria; toczeń rumieniowaty układowy; zespół hemolityczno-mocznicowy; choroba Sydenhama (pląsawica); zespół Hertha; utrata słuchu spowodowana otosklerozą; zespół Sjögrena; choroba Crohna; wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
- U kobiet z dziedzicznymi obrzękami naczynioruchowymi egzogenne estrogeny mogą wywołać lub nasilić objawy obrzęku naczynioruchowego.
- Ostra lub przewlekła choroba wątroby może wymagać odstawienia złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych do czasu uzyskania prawidłowych wyników prób czynnościowych wątroby. Nawrót żółtaczki lub pogorszenie czynności wątroby, które wystąpiło po raz pierwszy w ciąży lub po poprzednim podaniu hormonów płciowych, wymaga zaprzestania stosowania złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych.
- Chociaż złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne mogą mieć wpływ na oporność na insulinę i tolerancję glukozy, nie ma konieczności zmiany schematu leczenia przeciwcukrzycowego u kobiet stosujących niskodawkowe złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne (zawierające < 0,05 mg etynyloestradiolu). Jednakże kobiety z cukrzycą powinny być starannie monitorowane podczas stosowania złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych.
- Złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne mogą wpływać na wyniki niektórych badań laboratoryjnych, w tym oznaczeń biochemicznych, wątrobowych, czynności tarczycy, nadnerczy i nerek, stężenia białek osocza, np. białka wiążącego kortykosteroidy i frakcji lipidowych/lipoprotein, parametrów krzepnięcia i fibrynolizy, stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe oraz węglowodanów. Zmiany te zwykle mieszczą się w zakresie wartości prawidłowych.
- Nie stwierdzono klinicznie istotnego działania produktu leczniczego Yaz na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Drospirenon
Drospirenon jest spironolaktonem z właściwościami antymineralokortykoidowymi. Stosowanie produktu leczniczego Yaz wiąże się z ryzykiem hiperkaliemii, szczególnie u kobiet z zaburzeniami czynności nerek i wątroby oraz u kobiet przyjmujących jednocześnie inne leki, które mogą zwiększać stężenie potasu (patrz punkt 4.5).

U kobiet stosujących drospirenon, stężenie potasu w surowicy krwi należy oznaczyć w pierwszym miesiącu leczenia u kobiet z zaburzeniami czynności nerek oraz u kobiet, u których na początku leczenia stwierdzono stężenie potasu w surowicy krwi na górnej granicy normy, a także u kobiet przyjmujących jednocześnie leki, które mogą zwiększać stężenie potasu (patrz punkt 4.5).

Redukcja skuteczności
Skuteczność złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych może ulec zmniejszeniu w przypadku pominięcia tabletek (patrz punkt 4.2), zaburzeń żołądkowo-jelitowych (patrz punkt 4.2) lub równoczesnego stosowania innych leków (patrz punkt 4.5).

Krwawienie śródcykliczne i nieregularne krwawienia
U niektórych kobiet w trakcie stosowania tabletek zawierających substancje czynne może wystąpić krwawienie śródcykliczne (nieregularne krwawienia z pochwy), które zazwyczaj ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy stosowania. Jeśli krwawienie utrzymuje się lub występuje po uprzednio regularnych cyklach, należy wykluczyć przyczyny organiczne i wykonać badanie cytologiczne, aby wykluczyć nowotwór złośliwy.

U niektórych kobiet w trakcie przerwy w stosowaniu tabletek może nie wystąpić krwawienie z odstawienia. Jeśli złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne były stosowane zgodnie z zaleceniami, jest mało prawdopodobne, że kobieta jest w ciąży. Jednakże, jeśli złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne nie były stosowane zgodnie z zaleceniami przed pierwszym brakiem krwawienia z odstawienia lub jeśli brak krwawienia z odstawienia występuje w dwóch kolejnych cyklach, należy wykluczyć ciążę.

Dodatkowe informacje dotyczące szczególnych populacji

Dzieci i młodzież
Produkt leczniczy Yaz jest wskazany tylko po rozpoczęciu miesiączkowania. Dane dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności są takie same jak u kobiet po okresie dojrzewania. Nie stwierdzono dodatkowych korzyści z zastosowania produktu leczniczego Yaz u nastolatek.

Pacjentki w podeszłym wieku
Nie dotyczy. Produkt leczniczy Yaz nie jest wskazany do stosowania po menopauzie.

Pacjentki z zaburzeniami czynności wątroby
Produkt leczniczy Yaz jest przeciwwskazany u kobiet z ciężkimi chorobami wątroby do czasu normalizacji parametrów czynności wątroby (patrz punkt 4.3). Należy zachować ostrożność u pacjentek z łagodnymi zaburzeniami czynności wątroby. Patrz także punkt 4.4 „Inne stany”.

Pacjentki z zaburzeniami czynności nerek
Produkt leczniczy Yaz jest przeciwwskazany u kobiet z ciężką niewydolnością nerek lub ostrą niewydolnością nerek (patrz punkt 4.3). Należy zachować ostrożność u pacjentek z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek. Patrz także punkt 4.4 „Drospirenon”.

Pacjentki z niedoborem laktazy, nietolerancją galaktozy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy
Produkt leczniczy Yaz zawiera laktozę i nie powinien być stosowany u pacjentek z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lappa lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

Wpływ innych produktów leczniczych na produkt leczniczy Yaz
Leki indukujące enzymy wątrobowe (np. fenytoina, barbiturany, prymidon, karbamazepina, ryfampicyna, a także być może okskarbazepina, topiramat, felbamat, rytonawir, gryzeofulwina i produkty zawierające ziele dziurawca) mogą zwiększać klirens hormonów płciowych, co może prowadzić do zmniejszenia skuteczności lub nasilenia krwawienia śródcyklicznego.

Podczas stosowania krótkotrwałej terapii (do 14 dni) lekami indukującymi enzymy wątrobowe należy stosować dodatkowo, tymczasowo barierową metodę antykoncepcji, oprócz stosowania produktu leczniczego Yaz. Barierową metodę antykoncepcji należy stosować w trakcie stosowania leku indukującego enzymy wątrobowe oraz przez 28 dni po jego odstawieniu. Jeśli stosowanie leku indukującego enzymy wątrobowe wykracza poza okres stosowania tabletek zawierających substancje czynne w opakowaniu produktu leczniczego Yaz, należy pominąć tabletki placebo i rozpocząć kolejne opakowanie produktu leczniczego Yaz bezpośrednio po zakończeniu przyjmowania tabletek zawierających substancje czynne z poprzedniego opakowania.

Podczas stosowania długotrwałej terapii lekami indukującymi enzymy wątrobowe nie należy stosować produktu leczniczego Yaz jako metody antykoncepcji.

Leki hamujące enzymy wątrobowe (np. inhibitory proteazy, inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, flukonazol) mogą zwiększać stężenie hormonów płciowych w osoczu.

Wpływ produktu leczniczego Yaz na inne produkty lecznicze
Złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne mogą wpływać na metabolizm innych leków, prowadząc do zwiększenia (np. cyklosporyny) lub zmniejszenia (np. lamozyginy) ich stężenia w osoczu i w tkankach.

Drospirenon jest inhibitorem aldosteronu i może zwiększać stężenie potasu w surowicy krwi. W badaniach klinicznych nie stwierdzono klinicznie istotnego zwiększenia średniego stężenia potasu w surowicy krwi u kobiet z prawidłową czynnością nerek. Jednakże u kobiet z zaburzeniami czynności nerek i u kobiet przyjmujących jednocześnie inne leki, które mogą zwiększać stężenie potasu, może wystąpić zwiększenie stężenia potasu w surowicy krwi (patrz punkt 4.4). Do leków, które mogą zwiększać stężenie potasu w surowicy krwi należą:

inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE)
antagoniści receptora angiotensyny-II
niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)
diuretyki oszczędzające potas
heparyna
aldosteronowe antagoniści receptora mineralokortykoidowego
trimetoprim

Należy zachować ostrożność podczas przepisywania takich leków kobietom stosującym drospirenon, szczególnie u kobiet z zaburzeniami czynności nerek i wątroby. U tych kobiet należy oznaczyć stężenie potasu w surowicy krwi w pierwszym miesiącu leczenia.

Interakcje z badaniami laboratoryjnymi
Stosowanie złożonych hormonalnych produktów antykoncepcyjnych może wpływać na wyniki niektórych badań laboratoryjnych, w tym oznaczeń biochemicznych, wątrobowych, czynności tarczycy, nadnerczy i nerek, stężenia białek osocza, np. białka wiążącego kortykosteroidy i frakcji lipidowych/lipoprotein, parametrów krzepnięcia i fibrynolizy, stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe oraz węglowodanów.

Inne formy interakcji
Nie przeprowadzono badań interakcji z pożywieniem.

Przeciwwskazane interakcje
Stosowanie produktu leczniczego Yaz jest przeciwwskazane z produktami leczniczymi zawierającymi ombitaswir z partytaprewirem i rytonawirem, dazabuwir, z produktami leczniczymi zawierającymi glekaprewir z piłrentaswirem oraz sofosbuwir z welpataswirem i woksylaprewirem (patrz punkt 4.3).

4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Częstość (>1/100 do <1/10)

Niezbyt często (>1/1000 do <1/100)

Rzadko (>1/10 000 do<1000)

Nie znana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych)

Często (>1/100 do <1/10)

zmiany nastroju
ból głowy
nudności
ból piersi, krwawienie maciczne*

Niezbyt często (>1/1000 do <1/100)

depresja
nerwowość
senność
zawroty głowy
parestezje
migrena
żylaki
nadciśnienie tętnicze
ból brzucha
wymioty
niestrawność
wzdęcia
nieżyt żołądka
biegunka
trądzik
świąd
wysypka
ból pleców
ból kończyn
skurcze mięśni
kandydoza pochwy
ból w miednicy
powiększenie piersi
torbiele piersi
krwawienia z macicy i (lub) pochwy*
upławy
uderzenia gorąca
zapalenie pochwy
zaburzenia miesiączkowania
bolesne miesiączkowanie
skąpe miesiączkowanie
krwotok miesiączkowy
suchość pochwy
nieprawidłowy rozmaz szyjkowy (metodą Papanicolaou)
zmniejszenie libido
osłabienie
wzmożona potliwość
obrzęk (obrzęk uogólniony, obrzęk obwodowy, obrzęk twarzy)
zwiększenie masy ciała

Rzadko (>1/10 000 do<1000)

kandydoza
niedokrwistość
trombocytopenia
reakcja alergiczna
zaburzenia endokrynologiczne
zwiększenie apetytu
brak apetytu
hiperkaliemia
hiponatremia
brak orgazmu
bezsenność
zawroty głowy
dreszcze
zapalenie spojówek
zespół suchego oka
choroby oka
tachykardia
zapalenie żył
choroby tętnic
krwawienia z nosa
omdlenie
żylna choroba zakrzepowo-zatorowa
tętnicze zaburzenia zakrzepowo-zatorowe
powiększony brzuch
zaburzenia żołądka i jelit
uczucie pełności w żołądku i jelitach
przepuklina rozworu przełykowego
kandydoza jamy ustnej
zaparcia
suchość w jamie ustnej
ból pęcherzyka żółciowego
zapalenie pęcherzyka żółciowego
ostuda
egzema (wyprysk)
łysienie
trądzikowate zapalenie skóry
suchość skóry
rumień guzowaty
nadmierne owłosienie
zaburzenia skóry
rozstępy na skórze
kontaktowe zapalenie skóry
światłoczule zapalenie skóry
guzki skórne
bolesny stosunek płciowy
zapalenie sromu i pochwy
krwawienie po stosunku
krwawienie z odstawienia
torbieł piersi
rozrost piersi
nowotwór piersi
polip szyjki macicy
zanik błony śluzowej trzonu macicy
torbieł jajnika
powiększenie macicy
złe samopoczucie
zmniejszenie masy ciała

Nie znana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych)

nadwraźliwość
zaostrzenie objawów dziedzicznego i nabytego obrzęku naczynioruchowego
rumień wielopostaciowy

* nieregularne krwawienia zwykle ustępują podczas dalszego stosowania

Opis wybranych działań niepożądanych

U kobiet stosujących złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne odnotowano zwiększone ryzyko zakrzepicy żył i tętnic oraz zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, w tym zawalu serca, udaru, przemijającego napadu niedokrwiennego, zakrzepicy żylnej oraz zatorowości płucnej, zostały one szerzej omówione w punkcie 4.4.

U kobiet stosujących złożone doustne produkty antykoncepcyjne opisywano występowanie następujących ciężkich działań niepożądanych, opisanych w punkcie 4.4:

zaburzenia zakrzepowo-zatorowe żył;
zaburzenia zakrzepowo-zatorowe tętnic;
nadciśnienie tętnicze krwi;
nowotwory wątroby;
brak decydujących danych dotyczących związku złożonych doustnych produktów antykoncepcyjnych z wywołaniem lub pogorszeniem: choroby Leśniowskiego-Crobna, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, padaczki, mięśniaków macicy, porfirii, tocznia rumieniowatego układowego, opryszczki ciężarnych, plasawicy Sydenhama, zespołu hemolityczno-mocznicowego, żółtaczki cholestatycznej;
ostuda;
ostre lub przewlekle zaburzenia czynności wątroby, wymagające niekiedy przerwania stosowania złożonego doustnego produktu antykoncepcyjnego do czasu powrotu parametrów czynności wątroby do wartości prawidłowych.

Raka piersi rozpoznaje się nieznacznie częściej w grupie kobiet stosujących doustne produkty antykoncepcyjne. Ponieważ rak piersi występuje rzadko u kobiet, które nie przekroczyły 40 lat, wzrost ryzyka jest niewielki po uwzględnieniu całkowitego ryzyka raka piersi. Związek przyczynowoskutkowy ze stosowaniem złożonych doustnych produktów antykoncepcyjnych nie jest znany. Dalsze informacje, patrz punkt 4.3 oraz 4.4.

Interakcje
Krwawienie śródcykliczne lub nieskuteczność działania antykoncepcyjnego może być wynikiem interakcji innych produktów leczniczych (induktorów enzymatycznych) z produktami złożonej antykoncepcji doustnej (patrz punkt 4.4).

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181 C,
02-222 Warszawa,
Tel.: +48 22 49 21 301,
Faks: +48 22 49 21 309,
Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.

4.9 Przedawkowanie

Jak dotąd nie opisano przypadków przedawkowania produktu leczniczego Yaz. Na podstawie ogólnych doświadczeń dotyczących złożonych doustnych produktów antykoncepcyjnych, w przypadku przedawkowania tabletek zawierających substancje czynne mogą wystąpić: nudności, wymioty oraz krwawienie z odstawienia. Krwawienie z odstawienia może wystąpić nawet u dziewcząt przed pierwszą miesiączką, jeśli omyłkowo przyjęły ten produkt leczniczy. Nie istnieje antidotum, zatem należy zastosować leczenie objawowe.

5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE

5.1 Właściwości farmakodynamiczne

Grupa farmakoterapeutyczna (ATC): Progestageny i estrogeny, produkty złożone o stałej dawce; Drospirenon i estrogen, kod ATC: G03AA12.

Wskaźnik Pearl’a dla niepowodzenia metody: 0,41 (górna dwustronna 95% granica przedziału ufności: 0,85)
Całkowity wskaźnik Pearl’a (niepowodzenie metody + błąd pacjenta): 0,80 (górna dwustronna 95% granica przedziału ufności: 1,30).

Działanie antykoncepcyjne produktu leczniczego Yaz jest wynikiem interakcji kilku czynników, z których najważniejszym jest hamowanie owulacji i zmiany w obrębie endometrium.

Schemat 24 dniowy wykazał lepszą supresję rozwoju pęcherzyków w badaniu hamowania owulacji przeprowadzonym w 3 cyklach miesiączkowych, porównującym drospirenon 3 mg + etynyloestradiol 0,02 mg w schemacie 21 dniowym i 24 dniowym. Po świadomym zastosowaniu błędnego dawkowania w trzecim cyklu miesiączkowym wykazano większy odsetek czynności owulacyjnej u kobiet stosujących schemat 21 dniowy w porównaniu do kobiet stosujących schemat 24 dniowy. Po zakończeniu leczenia, aktywność jajników wróciła do poziomu sprzed leczenia u 91,8% kobiet stosujących schemat 24 dniowy.

Produkt leczniczy Yaz jest złożonym doustnym produktem antykoncepcyjnym, zawierającym etynyloestradiol oraz progestagen – drospirenon. W dawkach terapeutycznych drospirenon wykazuje dodatkowo działanie antyandrogenne oraz niewielkie przeciwmineralokortykosteroidowe. Nie wykazuje właściwości estrogennych, glikokortykosteroidowych oraz przeciwglikokortykosteroidowych. Dzięki tym właściwościom profil farmakologiczny drospirenonu jest zbliżony do naturalnego progesteronu.

Wyniki badań klinicznych mogą wskazywać na istnienie niewielkiego efektu przeciwmineralokortykosteroidowego produktu leczniczego Yaz wywołanego przez właściwości przeciwmineralokortykosteroidowe.
W celu oceny skuteczności i bezpieczeństwa stosowania produktu leczniczego Yaz u kobiet z umiarkowanym tradzikiem pospolitym przeprowadzono dwa randomizowane, kontrolowane placebo badania z podwójnie ślepą próbą.

Po sześciu miesiącach leczenia, w porównaniu z placebo, produkt leczniczy Yaz wykazał statystycznie istotnie większą redukcję na poziomie 15,6% (49,3% wobec 33,7%) zmian zapalnych,18,5% (40,6% wobec 22,1%) zmian niezapalnych i 16,5% (44,6% wobec 28,1%) ogólnej liczby zmian. Dodatkowo wykazano wyższy procent przypadków 11,8% (18,6% wobec 6,8%) ocenionych jako „czysty” lub „prawie czysty” zgodnie ze skalą Investigator’s Static Global Assessment (ISGA)

5.2 Właściwości farmakokinetyczne

Drospirenon
- Wchłanianie
  Po podaniu doustnym drospirenon jest szybko i niemal całkowite wchłaniany. Maksymalne stężenie tej substancji czynnej w osoczu wynoszące 38 ng/ml zostaje osiągnięte po około 1-2 godz. przyjęciu dawki pojedynczej. Biodostępność wynosi 76 do 85%. Spożycie pokarmu nie wpływa na dostępność biologiczną drospirenonu.
- Dystrybucja
  Po podaniu doustnym stężenie drospirenonu zmniejsza się, a końcowy okres półtrwania wynosi 31 godz. Drospirenon wiąże się z albuminami, nie wiąże się z globuliną wiążącą hormony płciowe (SHBG) ani z globuliną wiążącą kortykosteroidy (CBG). Jedynie 3 do 5% całkowitej ilości tej substancji czynnej w osoczu występuje w postaci niezwiązanego steroidu. Zwiększenie SHBG indukowane etynyloestradiolem nie wpływa na wiązanie drospirenonu z białkami. Średnia pozorna objętość dystrybucji drospirenonu wynosi 3,7 ± 1,2 l/kg mc.
- Metabolizm
  Drospirenon po podaniu doustnym podlega szybkiemu metabolizmowi. Główne metabolity w osoczu to: kwasowa postać drospirenonu powstająca na skutek otwarcia pierścienia laktonowego oraz 3-siarczan 4,5-dihydrodrospirenon, uzyskiwany poprzez redukcję i następnie sulfatację.
  Drospirenon podlega metabolizmowi oksydacyjnemu katalizowanemu przez CYP4A4.
  In vitro, drospirenon w stopniu niewielkim do umiarkowanego, hamuje enzymy cytochromu P450: CYP1A1, CYP2C9, CYP2C19 i CYP3A4.
- Eliminacja
  Klirens drospirenonu w osoczu wynosi 1,5 ± 0,2 ml/min/kg. Śladowe ilości drospirenonu są wydalane w postaci niezmienionej. Metabolity drospirenonu są wydalane z kalem i moczem w stosunku około 1,2 do 1,4. Okres półtrwania wydalania metabolitów z moczem i kalem wynosi około 40 godz.
- Stan stacjonarny
  Podczas cyklu stosowania produktu leczniczego maksymalne stężenie drospirenonu w surowicy w stanie stacjonarnym wynoszące około 70 ng/ml występuje po około 8 dobach stosowania. Stężenie drospirenonu w osoczu charakteryzuje się akumulacją przy współczynniku równym w przybliżeniu 3 jako konsekwencja współczynnika końcowego okresu półtrwania oraz odstępów pomiędzy dawkowaniem.

Specjalne grupy pacjentów

Zaburzenia czynności nerek
Stężenie drospirenonu w osoczu w stanie stacjonarnym u kobiet z łagodnymi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny CLcr = 50-80 ml/min) było porównywalne ze stężeniami u kobiet z prawidłową czynnością nerek. Stężenie drospirenonu w osoczu kobiet z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (CLcr = 30-50 ml/min) było średnio o 37% większe niż w przypadku kobiet z prawidłową czynnością nerek. Drospirenon był dobrze tolerowany przez kobiety z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek. Stosowanie drospirenonu nie wykazało klinicznie istotnego wpływu na stężenie potasu w osoczu.

Zaburzenia czynności wątroby
U ochotników z umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby stwierdzono około 50% zmniejszenie klirensu po jednorazowym podaniu doustnym (CL/F) w porównaniu z grupą osób z prawidłową czynnością wątroby. Obserwowane zmniejszenie klirensu drospirenonu w grupie ochotników z umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby w porównaniu z grupą osób z prawidłową czynnością wątroby nie miało wpływu na powstanie istotnych różnic w stężeniu potasu w osoczu. Również w przypadku współistniejącej cukrzycy oraz leczenia skojarzonego spironolaktonem (dwa czynniki zwiększające ryzyko hiperkaliemii) nie odnotowano zwiększenia stężenia potasu w osoczu powyżej górnej granicy normy. Dlatego można wnioskować, że drospirenon jest dobrze tolerowany u pacjentek z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby (stopień B w skali Childa-Pugha).

Grupy etniczne
Wykazano brak istotnych klinicznie różnic pod względem właściwości farmakokinetycznych drospirenonu oraz etynyloestradiolu pomiędzy kobietami rasy kaukaskiej i pochodzącymi z Japonii.

Etynyloestradiol
- Wchłanianie
  Po podaniu doustnym etynyloestradiol jest szybko i całkowicie wchłaniany. Maksymalne stężenie w osoczu wynoszące około 33 pg/ml występuje w ciągu 1 do 2 godzin od doustnego podania pojedynczej dawki. Bezwzględna dostępność biologiczna wynosi około 60% z uwagi na efekt pierwszego przejścia oraz zjawisko koniugacji przed przejściem substancji do krążenia. U około 25% badanych osób następowało zmniejszenie dostępności biologicznej etynyloestradiolu po spożyciu pokarmu; w pozostałych przypadkach nie wykazano tego efektu.
- Dystrybucja
  Stężenie etynyloestradiolu w osoczu ulega zmniejszeniu w dwóch fazach; w fazie eliminacji okres półtrwania wynosi około 24 godziny. Etynyloestradiol w osoczu podlega silnemu, nieswoistemu wiązaniu przez albuminę (około 98,5%) i indukuje zwiększenie stężenia SHBG i CBG w osoczu. Pozorna objętość dystrybucji wynosi około 5 l/kg mc.
- Metabolizm
  Etynyloestradiol w znaczącym stopniu ulega metabolizmowi pierwszego przejścia w jelicie i wątrobie.
  Etynyloestradiol jest głównie metabolizowany na drodze hydroksylacji pierścienia aromatycznego, jednak powstaje również wiele metabolitów hydroksylowanych i metylowanych, występujących w postaci wolnej oraz związanej z kwasem glukuronowym i siarkowym. Klirens etynyloestradiolu w osoczu wynosi około 5 ml/min/kg mc.
  In vitro, etynyloestradiol jest odwracalnym inhibitorem enzymów CYP2C19, CYP1A1 i CYP1A2 jak również nieodwracalnym inhibitorem CYP3A4/5, CYP2C8 i CYP2J2.
- Eliminacja
  Etynyloestradiol w postaci niezmienionej nie jest wydalamy w znaczącej ilości. Metabolity etynyloestradiolu są wydalane z moczem i żółcią w stosunku 4:6. Okres półtrwania wydalania metabolitów wynosi około 1 dzień.
- Stan stacjonarny
  Stan stacjonarny ustala się w drugiej połowie cyklu stosowania produktu leczniczego; kumulacja etynyloestradiolu w osoczu charakteryzuje się współczynnikiem równym w przybliżeniu 2,0 do 2,3.

5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie

W badaniach na zwierzętach laboratoryjnych stwierdzono, że działanie drospirenonu oraz etynyloestradiolu nie wykraczało poza znane efekty farmakologiczne. W analizie toksyczności w procesie reprodukcji stwierdzono, że działanie toksyczne wobec zarodków i plodów u zwierząt jest specyficzne dla każdego gatunku. Stosując dawki przekraczające ilości hormonów zawartych w produkcie leczniczym Yaz odnotowano wpływ na różnicowanie płciowe plodów szczurów. Tego efektu nie obserwowano u małp. Badania oceny ryzyka dla środowiska wykazały, że etynyloestradiol i drospirenon stwarzają potencjalne ryzyko dla środowiska wodnego (patrz punkt 6.6).

6. DANE FARMACEUTYCZNE

6.1 Wykaz substancji pomocniczych

Tabletki powlekane zawierające substancję czynną (jasnoróżowe):

Rdzeń:
- Laktoza
- Skrobia kukurydziana
- Magnezu stearynian
Otoczka:
- Hypromeloza
- Talk
- Tytanu dwutlenek (E171)
- Żelaza tlenek czerwony (E172)

Tabletki placebo (białe):

Rdzeń:
- Laktoza
- Celuloza mikrokrystaliczna
- Magnezu stearynian (E470b)
Otoczka:
- Hypromeloza
- Talk
- Tytanu dwutlenek (E171)

6.2 Niezgodności farmaceutyczne

Nie dotyczy.

6.3 Okres ważności

5 lat

6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania

Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania.

6.5 Rodzaj i zawartość opakowania

Blister PVC/Aluminium w tekturowym pudełku.

Zawartość opakowań:

28 tabletek powlekanych
3×28 tabletek powlekanych
6×28 tabletek powlekanych
13×28 tabletek powlekanych

Każdy blister zawiera 24 jasnoróżowe tabletki powlekane zawierające substancje czynne oraz 4 białe powlekane tabletki placebo.

Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.

6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania

Ten produkt leczniczy może stanowić zagrożenie dla środowiska (patrz punkt 5.3). Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.

7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

Bayer AG
Kaiser-Wilhelm-Allee 1
51373 Leverkusen
Niemcy

8. NUMER(-Y) POZWOLENIA(Ń) NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

14780

9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU/ DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA

Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 30.07.2008
Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 24.09.2012

10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO

05/2023

Droga podania	wziewna
Postać farmaceutyczna	Tabletki powlekane
Podmiot odpowiedzialny	Bayer AG
Substancja czynna	Ethinylestradiolum
Kraj wytwórcy	Niemcy
Na receptę	Tak
Refundacja	NIE
Wiek refundacji	brak
Wskazania do refundacji	brak