Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, dlaczego powtarzasz te same destrukcyjne wzorce w relacjach? Dlaczego mimo świadomości problemu, nie potrafisz go zmienić? Terapia psychodynamiczna oferuje odpowiedzi na te pytania, sięgając głębiej niż tylko do objawów – dociera do korzeni trudności, które często tkwią w nieuświadomionych przeżyciach z przeszłości.
Najważniejsze informacje o terapii psychodynamicznej:
- Skupia się na nieświadomych procesach psychicznych, które kształtują nasze emocje, myśli i zachowania, pomagając zrozumieć, dlaczego funkcjonujemy w określony sposób
- Wykorzystuje relację z terapeutą jako główne narzędzie zmiany, w której ujawniają się typowe wzorce funkcjonowania pacjenta
- Przynosi trwałe efekty potwierdzone badaniami naukowymi – szczególnie w leczeniu zaburzeń osobowości, depresji, lęków i trudności w relacjach interpersonalnych
Spis treści
Czym jest terapia psychodynamiczna?
Terapia psychodynamiczna to jedna z najstarszych, a zarazem stale rozwijających się metod psychoterapeutycznych. Wywodzi się z psychoanalizy Zygmunta Freuda, ale współczesne podejście psychodynamiczne znacząco ewoluowało i dostosowało się do dzisiejszych potrzeb pacjentów.
W przeciwieństwie do terapii skoncentrowanych wyłącznie na objawach, podejście psychodynamiczne zakłada, że widoczne problemy są jedynie wierzchołkiem góry lodowej. Pod powierzchnią kryją się głębsze, często nieuświadomione konflikty, które naprawdę kierują naszym życiem. Celem terapii jest dotarcie do tych ukrytych warstw psychiki i przepracowanie ich w bezpiecznej przestrzeni relacji terapeutycznej.
Współczesna terapia psychodynamiczna koncentruje się nie tylko na problemach wewnątrzpsychicznych, ale także na trudnościach w relacjach z innymi ludźmi. Terapeuta pomaga pacjentowi zrozumieć, w jaki sposób wczesne doświadczenia z opiekunami ukształtowały jego wzorce reagowania i jak te wzorce wpływają na obecne życie.
Fundamenty podejścia psychodynamicznego
Rola nieświadomości w naszym życiu
Nieświadomość to magazyn wszystkich doświadczeń, emocji i pragnień, których nie pamiętamy lub których nie chcemy pamiętać. Choć nie zdajemy sobie z nich sprawy, to właśnie one często kierują naszymi decyzjami życiowymi, wpływają na wybór partnera, zawodu, sposoby reagowania w trudnych sytuacjach.
Wyobraź sobie, że jako dziecko doświadczyłeś emocjonalnej niedostępności rodziców. To doświadczenie może być wyparte z pamięci, ale nieświadomie będziesz przyciągać partnerów, którzy są emocjonalnie niedostępni – bo to wzorzec, który znasz i w pewien sposób czujesz się w nim „bezpiecznie”, mimo cierpienia.
Psychika chroni nas przed trudnymi emocjami za pomocą mechanizmów obronnych: wypierania, racjonalizacji, projekcji czy zaprzeczania. Te mechanizmy pomagają nam przetrwać, ale jednocześnie mogą utrudniać autentyczne życie i budowanie satysfakcjonujących relacji.
Znaczenie wczesnych doświadczeń
Terapia psychodynamiczna przywiązuje ogromną wagę do pierwszych lat życia. Relacje z opiekunami w dzieciństwie tworzą wewnętrzne modele operacyjne – czyli szablony, według których rozumiemy siebie, innych ludzi i świat wokół nas.
Jeśli jako dziecko doświadczyłeś ciepła, akceptacji i poczucia bezpieczeństwa, prawdopodobnie rozwinąłeś bezpieczny styl przywiązania. Będziesz ufać innym, łatwiej nawiążesz bliskie relacje, a w trudnych sytuacjach będziesz potrafił szukać wsparcia.
Z kolei brak stabilności emocjonalnej, zaniedbanie czy nadmierna krytyka mogą prowadzić do rozwoju niepewnych wzorców przywiązania. W dorosłym życiu może to przejawiać się lękiem przed odrzuceniem, trudnością w ufaniu innym lub unikaniem bliskości.
Teoria przywiązania, rozwinięta przez Johna Bowlby’ego, stanowi dziś jeden z fundamentów współczesnego podejścia psychodynamicznego i znajduje potwierdzenie w licznych badaniach neuronaukowych.
Przeniesienie – klucz do zrozumienia relacji
Jedno z najbardziej fascynujących zjawisk w terapii psychodynamicznej to przeniesienie (transferencja). Polega ono na nieświadomym przenoszeniu emocji, oczekiwań i wzorców z przeszłości na osoby w teraźniejszości.
W życiu codziennym stale dokonujemy takich przeniesień. Szef w pracy może przypominać nam autorytarnego ojca, co wywołuje nieadekwatnie silny lęk. Partner może aktywować w nas doświadczenia z relacji z matką, co powoduje nieracjonalne reakcje.
W terapii pacjent naturalnie zaczyna przenosić swoje wzorce również na terapeutę. I właśnie to zjawisko staje się najcenniejszym narzędziem pracy. Terapeuta, obserwując sposób, w jaki pacjent do niego podchodzi – czy boi się oceny, szuka pochwał, testuje granice, unika kontaktu wzrokowego – otrzymuje żywy obraz tego, jak pacjent funkcjonuje w relacjach z innymi.
„Badania pokazują, że jakość relacji terapeutycznej odpowiada za około 30% efektywności terapii, niezależnie od stosowanej metody. W terapii psychodynamicznej relacja nie jest tylko tłem – jest głównym narzędziem zmiany.”
Analiza przeniesienia pozwala pacjentowi zobaczyć, że jego sposób reagowania nie wynika z tego, jacy rzeczywiście są ludzie wokół niego, ale z jego wewnętrznych, często nieświadomych przekonań i lęków ukształtowanych w przeszłości.
Jak wygląda proces terapii psychodynamicznej?
Techniki pracy terapeutycznej
Terapia psychodynamiczna korzysta z unikalnego zestawu technik, które wspierają proces uświadamiania:
Swobodne kojarzenia – pacjent jest zachęcany do mówienia o tym, co przychodzi mu do głowy, bez cenzurowania myśli. Ta pozornie prosta metoda pozwala na ujawnienie nieuświadomionych treści, które w zwykłej rozmowie pozostałyby ukryte.
Interpretacja – terapeuta pomaga pacjentowi zobaczyć powiązania między obecnymi trudnościami a wcześniejszymi doświadczeniami. Nie chodzi jednak o narzucanie gotowych wyjaśnień, ale o wspólne odkrywanie znaczeń. Dobra interpretacja powinna rezonować z wewnętrznym doświadczeniem pacjenta i prowadzić do „aha!” – momentu prawdziwego zrozumienia.
Klaryfikacja – terapeuta pomaga pacjentowi wyjaśnić niejasne lub sprzeczne wypowiedzi, zwraca uwagę na to, co zostało powiedziane jakby mimochodem, ale niesie ważne znaczenie.
Konfrontacja – delikatne zwracanie uwagi na niespójności między tym, co pacjent mówi, a tym, jak się zachowuje. Na przykład pacjent może twierdzić, że nie zależy mu na opinii innych, ale jednocześnie każda krytyka wywołuje u niego silną reakcję emocjonalną.
Analiza oporu – w terapii naturalne jest, że część nas chce się zmienić, a część – pozostać przy starym, choć bolesnym, ale znanym wzorcu. Opór może przejawiać się spóźnieniami na sesje, unikaniem trudnych tematów, intelektualizowaniem emocji. Zrozumienie oporu to nie walka z nim, ale kolejny sposób na poznanie siebie.
Rola terapeuty – inaczej niż myślisz
Wielu ludzi wyobraża sobie terapeutę psychodynamicznego jako milczącą osobę, która siedzi za fotelem i co jakiś czas mówi „Hmm, rozumiem”. Chociaż neutralność terapeuty jest ważna, współczesne podejście psychodynamiczne jest znacznie bardziej elastyczne.
Terapeuta psychodynamiczny nie udziela rad ani gotowych rozwiązań – i to jest celowe. Dlaczego? Ponieważ prawdziwa zmiana nie polega na zastosowaniu czyjejś wskazówki, ale na głębokim zrozumieniu siebie. Jeśli terapeuta powie ci, co masz zrobić, możesz to wykonać mechanicznie, ale nie zmienisz wewnętrznych wzorców, które doprowadziły do problemu.
Zamiast tego terapeuta słucha, obserwuje, zadaje pytania pomagające zagłębić się w temat i dzieli się swoimi spostrzeżeniami w formie hipotez do wspólnego rozważenia. Ta metoda wymaga od pacjenta aktywności – to nie jest terapia „zrób to i owo”, ale wspólna praca detektywistyczna nad odkrywaniem ukrytych mechanizmów psychiki.
Etapy procesu terapeutycznego
Faza początkowa to czas budowania bezpiecznej relacji i zaufania. Pacjent opowiada o swoich trudnościach, terapeuta stara się zrozumieć jego unikalny sposób funkcjonowania. Ustala się ramy terapii: częstotliwość spotkań, zasady (np. regularność, odpłatność za odwołane sesje), cele pracy.
Faza środkowa – to główna część terapii, w której odbywa się głęboka praca nad kluczowymi tematami. Ujawniają się wzorce przeniesienia, pacjent zaczyna rozumieć związki między przeszłością a teraźniejszością. To okres, który może być emocjonalnie intensywny – często przed poprawą następuje pogorszenie, gdy wypływają trudne emocje, które były przez lata tłumione.
Faza końcowa – proces zamykania terapii jest równie ważny jak jej rozpoczęcie. Separacja od terapeuty może reaktywować wcześniejsze doświadczenia z pożegnaniami i stratami. Dobre zakończenie terapii daje pacjentowi doświadczenie, że można się rozstać bez dramatów, zachowując wdzięczność za wspólną drogę.
Warianty terapii psychodynamicznej
Długoterminowa psychoterapia psychodynamiczna
Tradycyjna forma terapii psychodynamicznej trwa zazwyczaj od roku do kilku lat, z sesjami odbywającymi się raz lub dwa razy w tygodniu. To zobowiązanie zarówno czasowe, jak i finansowe – większość terapeutów pracuje prywatnie, więc koszty mogą być znaczne.
Dlaczego tak długo? Ponieważ zmiana głębokich struktur osobowości wymaga czasu. Nie chodzi tylko o zrozumienie problemu intelektualnie, ale o przepracowanie go na poziomie emocjonalnym, wypróbowanie nowych sposobów reagowania, przeżycie korygujących doświadczeń w relacji z terapeutą.
Ten rodzaj terapii jest szczególnie wskazany dla osób z zaburzeniami osobowości, przewlekłą depresją, powtarzającymi się destrukcyjnymi wzorcami w relacjach. Wymaga silnej motywacji i gotowości do głębokiej pracy nad sobą.
Krótkoterminowa terapia psychodynamiczna (STPP)
Odpowiadając na potrzeby współczesnych pacjentów i wymogi systemu zdrowia, rozwinęły się krótkoterminowe formy terapii psychodynamicznej. Zwykle trwają od 12 do 40 sesji i koncentrują się na konkretnym, wcześniej zdefiniowanym problemie.
Czym różni się od długoterminowej? Przede wszystkim większą dyrektywością terapeuty i bardziej skoncentrowanym fokusem. Zamiast szerokiej eksploracji psychiki, praca skupia się na wybranym obszarze – np. trudności w relacjach partnerskich czy problemach z asertywością.
Krótkoterminowa terapia psychodynamiczna zachowuje podstawowe założenia podejścia – pracę z przeniesieniem, poszukiwanie nieuświadomionych wzorców, analizę związków między przeszłością a teraźniejszością – ale w bardziej skoncentrowanej formie.
Terapia mentalizacyjna (MBT)
To jedna z nowszych, specjalistycznych form terapii psychodynamicznej, opracowana przez Anthony’ego Batemana i Petera Fonagyego. Mentalizacja to zdolność rozumienia własnych i cudzych stanów psychicznych – myśli, uczuć, intencji, pragnień.
Brzmi prosto? Dla wielu osób, szczególnie z zaburzeniem osobowości borderline, mentalizacja jest niezwykle trudna. W sytuacjach stresowych mogą mylić własne uczucia z cudzymi, przypisywać innym intencje, których ci nie mają, lub zupełnie nie rozumieć, dlaczego sami tak zareagowali.
MBT uczy pacjentów „zatrzymać się i pomyśleć” – zanim zareagujesz, spróbuj zrozumieć, co się w tobie dzieje i co może dziać się w drugiej osobie. Ta pozornie prosta umiejętność dramatycznie zmienia jakość relacji i funkcjonowania emocjonalnego.
Terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP)
TFP, opracowana przez Otto Kernberga i jego zespół, to strukturalna forma terapii psychodynamicznej szczególnie skuteczna w leczeniu zaburzeń osobowości. Głównym narzędziem jest intensywna praca z przeniesieniem – terapeuta aktywnie zwraca uwagę na to, jak pacjent go postrzega i do niego reaguje.
W TFP terapeuta nie pozostaje neutralny i milczący – przeciwnie, jest aktywny w konfrontowaniu pacjenta z niespójnościami i nieracjonalnymi przekonaniami. To może być trudne emocjonalnie, ale często prowadzi do przełomów w rozumieniu własnych wzorców.
Dla kogo jest terapia psychodynamiczna?
Zaburzenia, w których terapia jest szczególnie skuteczna
Badania naukowe potwierdzają skuteczność terapii psychodynamicznej w wielu zaburzeniach:
Zaburzenia osobowości – szczególnie zaburzenie osobowości borderline, narcystyczne i unikające. Terapia pomaga zrozumieć i zmodyfikować głębokie wzorce funkcjonowania, które rozwinęły się w dzieciństwie.
Depresja – zwłaszcza przewlekła, nawracająca depresja, która nie odpowiada na leczenie farmakologiczne lub krótkoterminowe interwencje. Terapia psychodynamiczna pomaga dotrzeć do nieuświadomionych przyczyn smutku i bezradności.
Zaburzenia lękowe – lęk uogólniony, zaburzenie paniczne, fobie społeczne. Zamiast tylko uczyć technik radzenia sobie z lękiem, terapia pomaga zrozumieć jego głębsze źródła.
Trudności w relacjach – powtarzające się problemy w związkach, trudności z bliskością, niszczące wzorce w relacjach. Terapia psychodynamiczna jest szczególnie wartościowa, gdy ciągle „trafiasz na tych samych ludzi” lub powtarzasz te same błędy.
Zaburzenia psychosomatyczne – gdy ciało mówi to, czego nie możemy powiedzieć słowami. Przewlekłe bóle, problemy żołądkowe, napięciowe bóle głowy bez wyraźnej przyczyny medycznej.
Zaburzenia odżywiania – anoreksja, bulimia, kompulsyjne przejadanie się często mają głębokie korzenie w obrazie siebie i relacjach z innymi.
Kiedy warto rozważyć to podejście?
Terapia psychodynamiczna może być dla ciebie, jeśli:
- Czujesz, że ciągle powtarzasz te same błędy w relacjach lub życiu zawodowym
- Inne formy pomocy (np. terapia poznawczo-behawioralna, leki) przyniosły ulgę, ale problemy wracają
- Chcesz nie tylko pozbyć się objawów, ale głęboko zrozumieć siebie
- Jesteś gotowy na długoterminowe zobowiązanie i inwestycję w siebie
- Masz poczucie, że twoje obecne trudności mogą mieć korzenie w przeszłości
- Zależy ci na rozwoju osobistym, nie tylko na „naprawie” konkretnego problemu
Terapia psychodynamiczna wymaga pewnych kompetencji od pacjenta: co najmniej przeciętnego intelektu, zdolności do introspekcji (patrzenia w siebie), tolerowania trudnych emocji, które mogą wypływać w procesie terapii. Nie jest odpowiednia dla osób w ostrym kryzysie psychotycznym lub szukających natychmiastowych, konkretnych rozwiązań.
Co mówią badania o skuteczności?
Metodologia badań – dlaczego to jest trudne?
Badanie skuteczności terapii psychodynamicznej jest wyzwaniem. W przeciwieństwie do badań nad lekami, gdzie można podać placebo i nie powiedzieć pacjentowi, czego dostaje, w psychoterapii nie da się „zaślepić” badania. Pacjent wie, że uczestniczy w terapii.
Dodatkowo terapia psychodynamiczna jest długotrwała i bardzo zindywidualizowana – to nie jest ten sam „protokół” dla każdego pacjenta, jak w niektórych formach terapii poznawczo-behawioralnej. To utrudnia porównywanie wyników.
Mimo tych wyzwań, w ostatnich dekadach przeprowadzono wiele solidnych badań, w tym randomizowanych badań kontrolowanych (RCT) i metaanaliz, które dostarczają przekonujących dowodów na skuteczność terapii psychodynamicznej.
Wyniki badań – terapia, która działa
Depresja: Metaanaliza z 2010 roku, obejmująca 23 badania, wykazała, że krótkoterminowa terapia psychodynamiczna jest równie skuteczna jak terapia poznawczo-behawioralna w leczeniu depresji. Co więcej, badania follow-up pokazały, że efekty terapii psychodynamicznej utrzymują się, a nawet narastają po zakończeniu terapii – zjawisko zwane „efektem śpiącego” (sleeper effect).
Zaburzenia lękowe: Badania z 2014 roku opublikowane w World Psychiatry potwierdziły skuteczność terapii psychodynamicznej w zaburzeniach lękowych. Efekty były porównywalne z CBT, przy czym pacjenci po terapii psychodynamicznej wykazywali lepsze długoterminowe rezultaty.
Zaburzenia osobowości: Tu terapia psychodynamiczna naprawdę się wyróżnia. Badania nad terapią mentalizacyjną (MBT) i terapią skoncentrowaną na przeniesieniu (TFP) w zaburzeniu osobowości borderline pokazały imponujące wyniki. W badaniu opublikowanym w American Journal of Psychiatry (2006) pacjenci po TFP wykazywali znaczącą poprawę w zakresie impulsywności, samouszkodzeń i ogólnego funkcjonowania.
Długoterminowe efekty: Jedno z najbardziej fascynujących odkryć to „sleeper effect” – efekt narastający. O ile w terapiach krótkoterminowych największa poprawa następuje podczas terapii, a potem powoli słabnie, w terapii psychodynamicznej korzyści często narastają jeszcze przez miesiące lub lata po zakończeniu. Pacjenci kontynuują proces zmian, wykorzystując narzędzia i wgląd zdobyte w terapii.
Jak terapia psychodynamiczna wypada na tle innych metod?
Pytanie „która terapia jest najlepsza?” nie ma prostej odpowiedzi. Różne podejścia działają lepiej dla różnych osób i problemów.
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest zazwyczaj krótsza, bardziej ustrukturyzowana i skupiona na konkretnych objawach. Jest doskonała dla osób, które chcą nauczyć się konkretnych technik radzenia sobie z lękiem, nauczyć się innych wzorców myślenia, potrzebują relatywnie szybkich rezultatów.
Terapia psychodynamiczna jest głębsza, bardziej eksploracyjna i długotrwała. Jest lepsza dla osób z przewlekłymi, złożonymi problemami, zaburzeniami osobowości, powtarzającymi się wzorcami destrukcyjnymi. Przynosi bardziej fundamentalne zmiany w sposobie rozumienia siebie i relacji z innymi.
Metaanaliza z 2015 roku opublikowana w Journal of the American Medical Association (JAMA) porównała różne formy psychoterapii i wykazała, że większość uznanych metod – w tym terapia psychodynamiczna, CBT, terapia interpersonalna – wykazuje zbliżoną skuteczność. Kluczowe znaczenie ma dopasowanie metody do pacjenta i jakość relacji terapeutycznej.
Ograniczenia i wyzwania
Dla kogo może nie być odpowiednia
Mimo udokumentowanej skuteczności, terapia psychodynamiczna nie jest dla każdego. Będzie mniej odpowiednia dla:
Osób w ostrym kryzysie wymagającym natychmiastowej interwencji – w takich sytuacjach lepsze są krótkie interwencje kryzysowe lub wsparcie psychiatryczne.
Osób szukających szybkich, konkretnych rozwiązań – jeśli chcesz nauczyć się technik radzenia sobie z konkretnym fobią lub nawykiem, CBT może być lepszym wyborem.
Osób z bardzo niskimi zasobami poznawczymi – terapia wymaga zdolności do abstrakcyjnego myślenia, symbolizacji, pracy z metaforą.
Osób, które nie są gotowe na głęboką eksplorację emocjonalną – terapia psychodynamiczna może być intensywna emocjonalnie i wymaga gotowości do stawienia czoła trudnym uczuciom.
Kwestia dostępności i kosztów
Największym ograniczeniem terapii psychodynamicznej w Polsce jest dostępność. Długoterminowa terapia może kosztować od 150 do 300 zł za sesję, a przy częstotliwości raz w tygodniu przez rok to wydatek rzędu 7000-15000 zł. Dla wielu osób to bariera nie do pokonania.
NFZ praktycznie nie refunduje długoterminowej psychoterapii psychodynamicznej. Dostępne są programy terapeutyczne w ramach NFZ, ale zazwyczaj oferują krótkoterminowe interwencje i mają długie listy oczekujących.
Niektóre ośrodki szkoleniowe oferują terapię w niższych cenach prowadzoną przez terapeutów w trakcie szkolenia (pod superwizją). To może być dobra opcja dla osób z ograniczonym budżetem.
Co z krytyką?
Terapia psychodynamiczna była przez lata krytykowana za brak solidnych dowodów naukowych. Te czasy minęły – współczesne badania dostarczają mocnych dowodów na jej skuteczność. Jednak pewne krytyczne głosy pozostają:
Długość i koszt: To prawda, że terapia jest czasochłonna i kosztowna. Czy jednak można oczekiwać, że zmiana wzorców ukształtowanych przez lata zajmie kilka tygodni?
Trudność w standaryzacji: Każda terapia psychodynamiczna jest inna, bo każdy pacjent jest inny. To utrudnia badania, ale czy naprawdę chcemy „jednej terapii dla wszystkich”?
Historyczne kontrowersje: Niektóre koncepcje Freuda (np. kompleks Edypa, zazdrość o penis) są dziś postrzegane jako anachroniczne lub sprzeczne z nowoczesnymi wartościami. Jednak współczesna terapia psychodynamiczna znacznie ewoluowała i odrzuciła wiele historycznych dogmatów.
Jak znaleźć dobrego terapeutę?
Kwalifikacje, które mają znaczenie
Wybór terapeuty to kluczowa decyzja. Sprawdź:
Wpis do rejestru psychoterapeutów: Od 2019 roku w Polsce obowiązuje ustawa o psychoterapii. Każdy terapeuta powinien mieć wpis do krajowego rejestru psychoterapeutów prowadzonego przez Krajowy Rejestr Psychoterapeutów.
Ukończone szkolenie: Psychoterapia psychodynamiczna wymaga wieloletniego szkolenia (zazwyczaj 4-5 lat). Terapeuta powinien ukończyć program akredytowany przez jedno z uznanych towarzystw, np. Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej (PTPP).
Doświadczenie i specjalizacja: Zapytaj, czy terapeuta ma doświadczenie w pracy z twoim typem problemu. Niektórzy specjalizują się w zaburzeniach osobowości, inni w traumie czy problemach związanych z rodzicielstwem.
Własna terapia i superwizja: Dobrzy terapeuci sami przeszli terapię (to wymóg szkolenia psychodynamicznego) i regularnie uczestniczą w superwizji – konsultują trudne przypadki z bardziej doświadczonymi kolegami.
Pierwsze spotkanie – na co zwrócić uwagę
Pierwsze sesje to zwykle konsultacja, podczas której terapeuta poznaje twoją sytuację, a ty poznajeszć jego sposób pracy. To dobry moment, żeby zadać pytania:
- Jakie jest pana/pani podejście terapeutyczne?
- Jakie ma pan/pani doświadczenie z problemami podobnymi do mojego?
- Jak długo zwykle trwa terapia przy takich trudnościach?
- Jak wygląda proces terapii – co będziemy robić na sesjach?
- Jakie są zasady odwoływania sesji, opłat, kontaktu między sesjami?
„Chemia” ma znaczenie: Badania jednoznacznie pokazują, że jakość relacji terapeutycznej jest kluczowa dla skuteczności terapii. Jeśli po kilku sesjach czujesz, że ten terapeuta to nie jest osoba, z którą możesz się otworzyć – warto poszukać dalej. To nie znaczy, że terapeuta jest zły – po prostu może nie pasować do ciebie.
Gdzie szukać?
Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej (ptpp.pl) prowadzi listę certyfikowanych terapeutów.
Centrum Psychoterapii Psychodynamicznej w Warszawie oferuje zarówno terapię, jak i informacje o dostępnych terapeutach.
Znany Lekarz, Doktor Online, Psychoterapia Online – platformy, gdzie możesz znaleźć terapeutów, przeczytać ich profile i opinie.
Instytucje szkoleniowe – często oferują terapię w obniżonych cenach prowadzoną przez terapeutów w trakcie szkolenia (pod superwizją).
| Forma terapii | Częstotliwość | Czas trwania | Dla kogo |
|---|---|---|---|
| Psychoanaliza klasyczna | 3-5 razy/tydzień | Kilka lat | Osoby z głębokimi problemami osobowościowymi, bardzo zmotywowane |
| Długoterminowa terapia psychodynamiczna | 1-2 razy/tydzień | 1-5 lat | Zaburzenia osobowości, przewlekła depresja, złożone problemy relacyjne |
| Krótkoterminowa terapia psychodynamiczna (STPP) | 1 raz/tydzień | 12-40 sesji | Konkretne problemy, zaburzenia lękowe, epizody depresyjne |
| Terapia mentalizacyjna (MBT) | 1-2 razy/tydzień | 12-18 miesięcy |
