Osoby niepełnosprawne i ich opiekunowie mogą znacząco zmniejszyć swoje zobowiązania podatkowe dzięki możliwości odliczenia wydatków na lekarstwa w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Sprawdź, jakie są aktualne zasady i jak maksymalnie wykorzystać tę ulgę przy rozliczaniu PIT za 2024 rok.
Spis treści
Kto może skorzystać z ulgi na leki?
Ulga na leki nie przysługuje wszystkim podatnikom – z tego odliczenia mogą skorzystać wyłącznie:
- Osoby niepełnosprawne posiadające orzeczenie o niepełnosprawności
- Osoby utrzymujące osoby niepełnosprawne (np. rodzice niepełnosprawnych dzieci, współmałżonkowie)
Ważne: Sam status emeryta lub rencisty nie uprawnia do korzystania z ulgi. Konieczne jest posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności lub utrzymywanie osoby niepełnosprawnej.
Podstawowe zasady rozliczania – próg 100 zł
Ulga na leki funkcjonuje w ramach szerszej ulgi rehabilitacyjnej i podlega miesięcznemu progowi 100 zł. Oznacza to, że:
- Odliczeniu podlega tylko nadwyżka ponad 100 zł wydatków miesięcznie
- Wydatki z różnych miesięcy nie mogą być sumowane – liczy się tylko suma z danego miesiąca
- Leki muszą być przepisane przez lekarza specjalistę (nie lekarza rodzinnego)
Przykład praktyczny
| Miesiąc | Wydatek na leki | Kwota do odliczenia | Obliczenie |
|---|---|---|---|
| Styczeń | 80 zł | 0 zł | 80 – 100 = 0 zł |
| Luty | 150 zł | 50 zł | 150 – 100 = 50 zł |
| Marzec | 220 zł | 120 zł | 220 – 100 = 120 zł |
| Suma | 450 zł | 170 zł |
Strategia oszczędzania: Jeśli te same wydatki zostałyby poniesione w jednym miesiącu, można by odliczyć 350 zł (450-100), a nie tylko 170 zł. Dlatego opłaca się koncentrować zakupy leków w jednym miesiącu, gdy to możliwe.
Jakie leki można odliczyć?
Prawo do ulgi obejmuje wszystkie leki określone w Prawie farmaceutycznym, których stosowanie (stałe lub czasowe) zaleci lekarz specjalista. Nie muszą to być wyłącznie leki związane z niepełnosprawnością – można odliczyć również leki na inne schorzenia, jeśli są przepisane przez specjalistę.
Leki zakupione za granicą
Można odliczyć również wydatki na leki kupione za granicą. W takim przypadku kwoty w obcej walucie należy przeliczać według średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zakupu.
Dokumentowanie wydatków – co zachować?
Aby skorzystać z ulgi, konieczne jest odpowiednie udokumentowanie wydatków:
Wymagane dokumenty:
- Faktury, rachunki lub paragony z zakupu leków (z informacją kto, kiedy, komu i za co zapłacił)
- Recepty wystawione przez lekarza specjalistę lub zaświadczenie lekarskie o potrzebie stosowania leków
- Dokumenty mogą być wystawione zarówno na osobę niepełnosprawną, jak i na jej opiekuna
Ważne ograniczenia: Nie można odliczyć wydatków, które zostały:
- Sfinansowane przez NFZ, PFRON lub inne fundusze publiczne
- Zwrócone w jakiejkolwiek formie
- Przy częściowym dofinansowaniu odliczeniu podlega tylko różnica między wydatkiem a kwotą dofinansowania
Rozliczenie w PIT – praktyczne wskazówki
Formularze podatkowe
Odliczenie wydatków na leki można uwzględnić w następujących formularzach:
- PIT-37 – dla przychodów przez płatnika (pensja, emerytura)
- PIT-36 – dla przychodów bez płatnika (działalność gospodarcza, najem)
- PIT-28 – dla ryczałtu ewidencjonowanego
Do każdego z tych formularzy należy dołączyć załącznik PIT/O.
Sumowanie wydatków w rodzinie
Jeśli podatnik jest osobą niepełnosprawną i jednocześnie utrzymuje inną osobę niepełnosprawną, może sumować wydatki na leki dla siebie i osoby pozostającej na jego utrzymaniu – ale tylko w ramach tego samego miesiąca.
Praktyczne wskazówki
- Planuj zakupy – koncentruj wydatki na leki w jednym miesiącu, aby przekroczyć próg 100 zł
- Zbieraj wszystkie dokumenty – faktury i recepty mogą być potrzebne przy kontroli
- Sprawdzaj specjalizację lekarza – recepty muszą być wystawione przez specjalistów
- Przeliczaj waluty – przy zakupach za granicą używaj kursu NBP
- Złóż PIT na czas – pamiętaj o załączniku PIT/O
Ulga na leki może przynieść znaczące oszczędności podatkowe, szczególnie przy właściwym planowaniu wydatków i skrupulatnym dokumentowaniu zakupów.
Źródła:
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2024 poz. 226)
- Ministerstwo Finansów – wyjaśnienia dotyczące ulgi rehabilitacyjnej, podatki.gov.pl
- Ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. 2024 poz. 1554)
